Ağustos Böceğinin Sazından ‘Kelebek Etkisi’

Kelebek etkisi, küçük değişimlerin zincirleme olaylar ile beklenmedik derecede büyük sonuçlar doğurabileceği çıkarımına verilen addır. Matematikçi Edward Lorenz tarafından geliştirilen bu teorem ‘Bir kelebeğin kanat çırpması, fırtına oluşmasına neden olabilir.’ düşüncesine dayanmaktadır. Farkında olmamamıza rağmen her saniyemizin üzerine kurulu olduğu teoremin ayrıntılarını içeriğimizde bulabilirsiniz.

A- A+

23.08.2014 tarihli yazı 11522 kez okunmuştur.

MIT'de meteoreloji uzmanı ve matematikçi olan Edward Lorenz, dünyanın hava durumunu belirleyen denklemleri çözme çalışması sırasında karşılaştığı kesirli sayıları yuvarlamaya yarayan bir hesap makinesi kullanmıştı. İşlemleri tamamladığında elde ettiği sonuçta sadece %0.1'lik hata olmasına rağmen çok sürpriz bir şekilde elde ettiği hava tahmini, o günün hava tahmininden tamamen farklı olmuştu. Bu fark, hava durumunun limit değerde olması ile 'kelebeğin kanat çırpması' sonucunda elde edilen verilerden farklı sonuçların gözlmelenmesini ifade ediyordu. Yani bu durum, düzensiz sistemlerde oluşan küçük değişimlerin büyük farklara neden olabileceğini anlamına geliyordu.

►İlginizi Çekebilir: Sonsuzu anlayabilmek |1. Bölüm

Kelebek Etkisi'ni günlük yaşama uyarladığımızda, 'Bir insanın anlık bir davranışının tüm hayatını ve hatta tüm insanlığı etkileyebileceği' açık bir şekilde görülmektedir. Örneğin; trafikte bir arabanın kırmızı ışığa takılmış olması belki de büyük bir kazayı engellemiştir. Belki de bu arabayı kullanan kişinin sonrasında hayata geçirdiği proje insanlığın yaşamını kolaylaştırmıştır.

►İlginizi Çekebilir: Sonsuz Maymun Teoremi

Aslında insan da tıpkı bir kelebek kanadı gibidir. İnsan, kelebeğin kanat çırpmasında olduğu gibi fırtınaya neden olabilmesinin yanında bu fırtınayı durdurucu bir güce de sahiptir.

Hazır zamanımız varken öğreneceğimiz ufacık bir bilgi belki de bir konuda merakımızın ve ufkumuzun açılmasına sebep olabilecek ve bu ufacık bilgiden, büyük projeler hayata geçirilebilecektir.

Bilgi birikimimizi arttırmayı, ağustos böceğinin kışlık besin depolamak yerine tüm yazı saz çalarak geçirmesi gibi ertelediğimizde elimizde sadece kocaman bir sıfır kalacaktır.

Kim bilir belki de boşa geçirdiğimiz bir gün, yeni bir bilgiyi almamızı engelleyip yeni denizlere yelken açmamızı engelliyordur.

Kelebek Etkisi'ndeki fırtınayı oluşturmak da durdurmak da bizim elimizde!

Kaynak:

►Kim Korkar Schrödinger'in Kedisinden? Sayfa: 282-283
►Wikipedia