Verilere baktığımızda tablo oldukça net: Türkiye'de elektrikli araç kullanıcı sayısı, geçtiğimiz dört yılda tam 5,5 katına çıktı. Bu inanılmaz yükselişle, dünya çapında en çok elektrikli araç satan ilk 10 ülke arasına girdik ve dünya pazar payında 8. sıraya yerleştik. Bu hızlı tırmanışın en büyük nedeni ise, elektrikli şarj istasyonları için gerekli altyapının büyük bir hızla gelişmesi. Kasım ayı itibarıyla ülkemizde 15.327 adet AC (Alternatif Akım) ve 9.769 adet DC (Doğru Akım) şarj noktası hizmet veriyor.
 

Elektrikli araç şarjında iki ana tip bulunuyor:

AC (Alternatif Akım) Şarj: Genellikle evlerde ya da uzun süre park edilen yerlerde karşımıza çıkar. Aracın kendi içindeki şarj cihazı sayesinde batarya dolar. AC şarj istasyonu ile şarj yaparken, elektrik şebekesi araç içi şarj cihazına bağlanır ve iletişimi sağlar. İstasyon, araca ne kadar akım çekebileceğini bildirir ve şebekenin aşırı yüklenmesini önler. Gücü genellikle 22 kW’ye kadar çıkar ve şarj süresi nispeten uzundur. Düşük maliyeti ve kolay kurulumu sayesinde evlerde oldukça yaygın.

DC (Doğru Akım) Şarj: Daha hızlı ve yüksek güçlü şarj imkânı sunar. DC şarj istasyonu, AC akımını doğrudan DC akımına çevirir ve aracın bataryasına bu akımı gönderir. DC şarj cihazları, bataryaya doğru akım verdiği için aracın kendi şarj cihazını devre dışı bırakır ve bataryayı çok daha kısa sürede doldurabilir. Güç seviyeleri genellikle 50 kW'den başlayıp 350 kW'ye kadar çıkabilir. Bu yüksek güç, özellikle uzun yolculuklarda veya zamanın kısıtlı olduğu durumlarda büyük avantaj sağlar.



 

Türkiye'deki şarj istasyonları sayısı, 2024 yılında yüzde 235 gibi etkileyici bir artış gösterdi. Bu artışın temel nedeni, elektrikli araç almayı düşünen kullanıcıların en büyük endişelerinden biri olan "şarj kaygısının" giderilmesiydi. Eskiden saatler süren şarj süreleri, içten yanmalı motorlu araçlara göre büyük bir dezavantaj olarak görülüyordu. Ancak yeni nesil hızlı şarj sistemleri, bu algıyı tamamen değiştirdi. 400 kW şarj gücü ile karşımıza çıkan SICHARGE D yüksek güçlü hızlı şarj istasyonu, yüzde 96'lık maksimum verimlilik değeriyle piyasadaki en yüksek oranlardan birini sunarak bu alandaki teknolojik ilerlemeyi çok net gösteriyor. Şarj süresini 15 dakikaya kadar düşürüyor, kompakt yapısı ile yerden tasarruf sağlayan bu sistem küresel CO2 hedeflerine de katkıda bulunuyor.

 

►İlginizi Çekebilir: Elektrikli Araç Şarj İstasyonları Nasıl Test Edilir?

 

Şarj istasyonlarının bu denli büyümesi ve kendini geliştirmesinde en büyük etmenlerden biri şüphesiz batarya teknolojilerindeki gelişim. Günümüz şarj istasyonların ulaştığı hız ve verimlilik , batarya teknolojisindeki gelişmeler ile doğrudan destekleniyor. Bataryalar artık sadece enerji aktarımını sağlayan elemanlar olmaktan çıktı. Akıllı, kolayca entegre edilebilen ve değişen şartlara göre kendini hazırlayan sistemler olarak ortaya çıkıyor.



 

Batarya paketleri, yüzlerce, hatta binlerce küçük batarya hücresinin seri ve paralel bağlanmasıyla oluşur. Teoride bu hücrelerin hepsi aynı kapasiteye ve özelliklere sahip olmalıdır. Ancak üretim toleransları, sıcaklık farklılıkları, iç direnç değişimleri veya şarj/deşarj döngüleri gibi çeşitli faktörler nedeniyle, hücreler arasında zamanla küçük farklılıklar oluşabilir. Bu farklılıklar, bazı hücrelerin diğerlerinden daha hızlı şarj olması veya daha erken deşarj olması anlamına gelir; yani hücre dengesizliği ortaya çıkar. BMS sistemleri batarya sistemlerinde bir arayüz işlevi görür. Şarj sırasında her bir batarya hücresinin voltaj, akım ve sıcaklık değerlerini milisaniyeler içinde anlık olarak izleyen BMS, herhangi bir hücre dengesizliğini anında tespit eder ve düzeltir. Bu dengeleme mekanizmaları, bataryanın tüm hücrelerinin eşit şekilde şarj olmasını sağlayarak kapasite kaybını önler ve bataryanın genel ömrünü uzatır.
 

Elektrikli araçlar ve şarj altyapısı, yalnızca bireysel kullanıcılar için değil, şehirlerin geleceğini şekillendirecek kritik unsurlar arasında yer alıyor. Artan şehir nüfusu ve çevresel sorunlar, ulaşım altyapısının daha verimli, sürdürülebilir ve akıllı hale getirilmesini zorunlu hale getirdi. Elektrikli araçlar ise bu değişimin kalbinde yer alıyor. Gelecekte, şehir planlamasında akıllı şebekeler (smart grid) ve akıllı şarj çözümleri, entegre bir ulaşım sistemi kurmak için vazgeçilmez olacak. Akıllı şebekeler, sadece elektrikli araçların şarjını yönetmekle kalmayacak, aynı zamanda yenilenebilir enerji kaynaklarıyla bütünleşerek şehrin enerji ekosistemini de optimize edecek. Elektrikli araçlar, talep yönetimi stratejilerinin bir parçası olarak kullanılacak; örneğin, şebekenin yükü fazla olduğunda araçlar enerjiyi geri verebilecek (V2G - Vehicle to Grid). Bu çift yönlü enerji akışı, hem şarj istasyonlarının hem de şehrin enerji altyapısının daha esnek ve dayanıklı hale gelmesini sağlayacak. Ayrıca şehirlerde yaygınlaşacak olan akıllı şarj istasyonları, kullanıcı dostu yazılımlarla desteklenecek. Mobil uygulamalar, gerçek zamanlı şarj durumu, istasyon doluluk oranı ve ödeme seçenekleri gibi bilgileri sunacak. Böylece sürücüler, şarj noktalarını kolayca bulup, yoğun saatlerde bile rahatça şarj edebilecekler. Tüm bu gelişmeler, ulaşım ve enerji sistemlerinin iç içe geçtiği, karbon ayak izinin azaldığı ve daha yaşanabilir şehirlerin inşa edildiği bir geleceğin habercisi. Şehirler için geliştirilen bu stratejiler; sadece elektrikli araç kullanımını değil, aynı zamanda enerji tasarrufu, trafik düzenlemesi ve çevresel sürdürülebilirlik gibi alanlarda da devrim niteliğinde olacak. Akıllı şebekeler, günlük hayatımıza entegre oldukça, modern şehirlerin “daha akıllı ve temiz” bir geleceğe doğru yol alması kaçınılmaz görünüyor.


Elektrikli araçların ve şarj altyapısının hızla gelişmesi, sadece ulaşımı değil, enerji yönetimini ve şehir yaşamını da kökten dönüştürecek. Türkiye’de bu alandaki büyüme, yenilikçi teknolojiler ve güçlü altyapı yatırımlarıyla destekleniyor. Gelecekte, akıllı şebekeler ve hızlı şarj sistemleri sayesinde daha çevreci, verimli ve kullanıcı dostu çözümler hayatımıza girecek. Ayrıca, bu dinamik sektör, yatırımcılar için devasa bir pazar fırsatı yaratıyor ve yeni iş modellerinin doğmasına öncülük ediyor. Bu doğrultuda e-mobilite ekosisteminde yeni bir sektörün doğuşuna tanıklık ettiğimiz söylenebilir.

Kaynakça

► https://tuncmatik.com/ac-sarj-istasyonu-nedir/
► https://www.siemens.com/tr/tr/urunler/emobilite/sicharge-d.html
► https://www.isosenerji.com/elektrikli-arac-sarj-istasyonlarinin-calisma-prensibi/
► https://www.electrive.com/2024/03/21/siemens-increases-the-charging-capacity-of-the-sicharge-d-to-400-kw/