Uzayda Koloni Kurmak için Hangi Sistemler Gerekir?

İzlediğimiz bilim kurgu konulu filmlerin gerçek olması yolunda büyük adımlar atılıyor. Filmlerde gördüğümüz 'uzayda koloni kurma' çalışmalarına NASA başladı bile. Peki koloni kurmak için neler mi gerekli?

A- A+

31.03.2016 tarihli yazı 14192 kez okunmuştur.

Marslı ve Interstellar filmlerinin konusunda olduğu gibi uzayda yaşam, bilim-kurgu filmlerinde çokça karşımıza çıkan bir konudur. Yıllardır uzay çalışmaları yapılmaktadır. Gezegenleri ve uzayı daha iyi keşfetmek için araştırmacılar uzayda bir koloni kurma fikri ortaya atmışlardır. Kurulacak koloni için belirlenen gezegen Mars’tır. Mars'ın, dünyaya en yakın özellikteki bir gezegen olduğu düşünülmektedir. Dünya’dan 350 km yukarıda bir Uzay İstasyonu (ISS) bulanmaktadır. Bu istasyon kapasitesi 6 kişiliktir. İstasyonda kullanılmak üzere özel olarak geliştirilmiş radyasyon koruma, su ve hava geri dönüşüm sistemleri ile güneş paneller bulunur. Kurulacak koloni için bu ekipmanlar yetersiz kalabilir. Peki, kolonide olması gereken sistemler ve özellikler nelerdir?

►İlginizi Çekebilir: Uzaydan Enerji Üretilebilir mi?

Doğal Olmayan Yaşam Alanları

İnsan yerleşimi için ilk şart havadır. Yaşanılacak ortam içinde ki hava basıncı, oksijen miktarı, ortam sıcaklığı gibi etmenler yaşamın devam etmesi için çok önemlidir. Radyasyondan korunmak çok iyi izole edilmiş yaşam olanları da kurulması gerekmektedir. Bu alanlar yaşamın sürmesi ve yaşayacak insanlar yeterli büyüklükte olmalıdır. Yaşam alanlarını uzaya taşımak zor ve pahalı bir iş olarak görülmektedir. Uzayda kurulan istasyon için parça parça uzaya gönderilen modüller astronotlar tarafından kolay manevralar ile monte edilmiştir. Daha uzun bir mesafe ve daha büyük yükler ile bu modül taşıma işlemi gerçekleştirilecektir. Modül kurulumu uzay istasyonu için yapılan monte işlerine benzer şekilde yapılması planlanmaktadır. Kurulum için gerekli aletler dünyadan sınırlı getireceği için bu sorunu çözmek için 3D yazıcılardan üretim düşünülmektedir. Hammadde olarak gezegen üzerinde bulunan mineraller kullanılması planlanmaktadır. NASA, uzay istasyonunda sıfır yer çekiminde 3D yazıcının kullanılabilir olduğunu gösterdi.

►İlginizi Çekebilir: Yeni Nesil Uzay Araçları | Uzaydaki Umutlar

Uzayda Gıda İhtiyacı

Yaşam alanları kurulduktan sonra insanlar için gıda malzemeleri, oksijen ve su gereklidir. Su, yaşam için temel bir maddedir. Bundan dolayı uzayda yoğun bulunan radyasyondan ve gaz bulutlarından korumak gerekir. Başlangıç için belirli sıvıların geri dönüşümü yapılarak tekrar su elde edilmesi gerekecektir. Kolonide yaşayan insanlar gezegendeki su kaynaklarını aramak için en kısa sürede çalışmaya başlaması gerekecektir. Su, kayaçlarda, buzul halde veya yerin alında olabilir. Oksijen kaynağı olan su, elektroliz edildiği zaman oksijen, hidrojen atomlarından ayrılır. Böylece ortam için gerekli oksijen sağlanmış olur. NASA’nın diğer bir projesi nefes verdiğimizde oluşan karbondioksitten oksijen üretme teknikleri geliştirmektir. Kurulacak seralarda yetiştirilecek bitkilerde fotosentez ile karbondioksitten, oksijen üretimi yapılmış olacaktır. Çeşitli çalışmalar ile uzay ortamı oluşturarak bitkilerin gelişimi gözlem altına alınmıştır. Toprak kullanmadan sıvı içinde bitki geliştirme teknikleri denenmektedir. Hidroponik tarım olarak adlandırılmaktadır.

Uzayda Enerji Üretimi

Sistemlerin çalışması için gereken enerjiyi sağlamak için düşünülen en teknolojik yöntem güneş panelleri kullanmak. Gezegen üzerinde kurulan bölgelere göre güneş konumuna göre bu panellerin uygun konumlandırılması gerekir. Dünyada kullanılan standart bir panelden 470 W enerji elde ediliyor. Bu değer Mars yüzeyinde düşüktür. Mars atmosferinde periyodik olarak oluşan kum fırtınaları gezegene ulaşan güneş ışınlarını bir miktar engellemektedir. Kurulan paneller üzerinde birikerek de enerji üretiminde aksamalara neden olabilir. NASA’nın Mars’a keşif amaçlı yolladığı robotik cihazlarda kullanılan panel tasarımlarında bu sorunlar giderilmeye çalışılmıştır. Oluşan rüzgârlarda panel üzerinde biriken kumları temizlediği gözlemlenmiştir.

Uzaydaki Farklı İklim

Uzay kolonisi için yaşanılabilir bir iklim koşulu gereklidir. Dünyadan farklı atmosfer yapısına sahip Marsta hava basıncı %0,6 seviyesindedir. Atmosferinde bolca karbondioksit bulunur. Yüzey sıcaklığı bu koşullarda -153 ^oC ile 20 ^oC aralığındadır. Böylesine farklı durumlarda uzay kıyafeti yürüyüşler yapılması gerekmektedir. Diğer bir seçenek ise Mars atmosferini değiştirmektir. Üzerinde düşünülen yöntemler arasında büyük bir ayna kullanılarak Mars yüzeyine gelen güneş ışınları açılarını ve yoğunluklarını değiştirerek yüzeyde ısınma oluşturmak, mikroorganizmalar kullanılarak yoğun bir şekilde bulunan karbondioksitten oksijen üretimini artırmak, küçük sıcaklık değişiklikleri ile hava basıncını artırmak. Bu türden gelişmeler bile Mars yolunda atılan büyük bir adım olabilir.