Sigorta İle Motorların Korunması |
Elektrik Motorlarının Korunması 4. Bölüm
Genel bir kaide olarak denilebilir ki sigortalar bir motoru aşırı yüke karşı korumaz, sadece kısa devreye karşı koruyabilir. Elektrik motorlarının korunması yazı serisinin 4. bölümünde "Sigorta ile Motorların Korunması"nı işledik.
28.01.2017 tarihli yazı 13161 kez okunmuştur.
Sigorta İle Motorların Korunması
Bir elektrik motorunun sadece sigortalarla korunması halinde bazı problemler meydana çıkmaktadır. Bu durum aşağıda bir örnek ile açıklanmıştır:
Nominal akımı lmotor= 60A olan bir motor alınmıştır. Yol alma akımı 6xIM = 360 A ve yol alma müddeti tA=6 saniye kabul edilmiştir. Sabit yol alma akımı IA'da Şekil 1'de gösterilmiştir.
Şekil 1: Bir motorun sadece sigorta ile korunması hali
►İlginizi Çekebilir: Otomatik Sigortalar | Elektrik Motorlarının Korunması 3. Bölüm
Sabit yol alma akımı, yol alma müddeti esnasında meydana gelen ve 6xIM kadar bir değerden başlayıp 1xIM olan nominal değere kadar düşen yol alma akımlarının bir nevi ortalaması olup, motor ve koruyucu elemanların üzerindeki termik etkisi bakımından yol alma müddetince bu ortalama bir sabit akım akıyormuş gibi kabul edilebilir. IA akımı tam olarak aşağıdaki efektif değer formül ile de hesaplanabilir
Ancak pratikte bu değer için 0,85 x IM olarak alınabilir.
Öncelikle motorun nominal akımına (60A) en yakın standart akım olan 63 A'lik bir sigorta kullanıldığını düşünelim. Sigortalar umumiyetle nominal akımlarını devamlı taşıyabilirler, hatta nominal değerinin takriben % 20'sini de devamlı olarak erimeden taşıyabilirler.
Mesela 10 A'lık bir sigorta erimeden devamlı olarak 12 A'e kadar dayanabilir. Bunun üzerindeki akımları ise erime karakteristiğine göre kısa veya uzun zamanda kesmektedirler. Kullanılan sigortanın erime sınırının 1,2 x lN olduğunu kabul edersek, 63 A'lık sigortanın 1,2 x 63 = 75,6 A ile devamlı yüklenebileceği ve bu akımda atmayacağı görülür.
►İlginizi Çekebilir: Elektrik Motorlarında Termik Koruma Elemanı Akım Değerinin Ayarlanması
Dolayısıyla sigortanın koruduğu motor da uzun bir müddet için 75.6 A ile, yani kendi nominal akımının 1.26 katıyla yüklenmek durumuyla karşı karşıya kalabilir. Motor için bu durum tehlikelidir. Demek ki motor aşırı yüklenmeye karşı korunmamış oluyor. Ayrıca başka bir problem daha meydana çıkmaktadır. Şekil 1'e bakılırsa motorun sabit yol alma akım IA 'nın 63 A'lık sigortanın eğrisini 3. saniye noktasında kestiği görülür. Yani motor yol alamayacaktır. Yol almayı kolaylaştırmak için daha büyük bir sigorta kullanmak akla gelebilir.
Şimdi de bir büyük boy olan 80 A'lik bir sigorta kullanıldığını düşünelim. Şekil 2'de bu durum gösterilmiştir.
Şekil 2: Bir motorun sadece sigorta ile korunması hali
►İlginizi Çekebilir : Kompakt Şalterler - Motor Koruma Şalterleri
80 A'lik sigortanın eğrisi sabit yol alma akımının (IA)'nin üstünde kaldığından, motor yol almasını tamamlayabilecek ve sigorta atmayacaktır. Hatta 80 A'lık sigortanın eğrisi IA noktasının bir hayli üstünde kaldığında motor sık sık devreye alınsa dahi sigorta buna dayanacaktır. Yani yol alma problemi halledilmiştir. Ancak 80 A'lik sigortanın atmadan devamlı dayanabileceği akım takriben 1.2 x 80 = 96 A'dir.
Demek ki 60 A'lik motorun zorlanma veya herhangi başka bir arızadan 96 A'e kadar yüklenmesi halinde sigorta atmayacaktır. Sargılardaki ısınma, akımın karesiyle orantılı olduğundan motor normal sıcaklığın 2.6 katını bulabilecek ancak sigorta bu durumda açmayacaktır. Bu demek ki sigorta bir motoru aşırı yüklenmeğe karşı koruyamamaktadır.
Genel bir kaide olarak denilebilir ki sigortalar bir motoru aşırı yüke karşı korumaz, sadece kısa devreye karşı koruyabilir
Bir sonraki yazımız: Termik Röle İle Motor Koruma || 1. Bölüm
Kaynak:
► www.kumanda.org
YORUMLAR
Aktif etkinlik bulunmamaktadır.
- Dünyanın En Görkemli 10 Güneş Tarlası
- Dünyanın En Büyük 10 Makinesi
- 2020’nin En İyi 10 Kişisel Robotu
- Programlamaya Erken Yaşta Başlayan 7 Ünlü Bilgisayar Programcısı
- Üretimin Geleceğinde Etkili Olacak 10 Beceri
- Olağan Üstü Tasarıma Sahip 5 Köprü
- Dünyanın En İyi Bilim ve Teknoloji Müzeleri
- En İyi 5 Tıbbi Robot
- Dünyanın En Zengin 10 Mühendisi
- Üretim için 6 Fabrikasyon İşlemi
- Enerji Yönetiminde Ölçümün Rolü: Verimliliğe Giden Yol
- HVAC Sistemlerinde Kullanılan EC Fan, Sürücü ve EC+ Fan Teknolojisi
- Su İşleme, Dağıtım ve Atık Su Yönetim Tesislerinde Sürücü Kullanımı
- Röle ve Trafo Merkezi Testlerinin Temelleri | Webinar
- Chint Elektrik Temel DIN Ray Ürünleri Tanıtımı
- Sigma Termik Manyetik Şalterler ile Elektrik Devrelerinde Koruma
- Elektrik Panoları ve Üretim Teknikleri
- Teknik Servis | Megger Türkiye
- Güneş Enerji Santrallerinde Yıldırımdan Korunma ve Topraklama
- Megger Türkiye Ofisi
ANKET