Kısmi Deşarj, özellikle yüksek gerilim hatları için ciddi güvenlik sorunları oluşturabilecek, zamanında fark edilip düzeltilmezse cihazların tamamen bozulmasına yol açabilecek bir olaydır. Bu kadar tehlikeli olabilen kısmi deşarj, iki iletken elektrotun arasında bulunan dielektrik kısımdaki boşluklar, hatalar, yıpranmalar sonucu ortaya çıkan elektriksel boşalmalardır. Yani iki iletken arasındaki izolasyon malzemesinin kısmi bozulmasıdır diyebiliriz. Kısmi deşarj genellikle yüksek ve orta gerilim sistemlerinde görülür. 

Kısmi deşarjlar aslında bize sistemde yaşanacak sorunu önceden bildirebilir. Eğer kısmi deşarj oluşuyorsa sistemde bir arızanın başlangıcı olduğunu, erken müdahale edilip düzeltilmezse daha büyük arızaların ortaya çıkacağını öngörebiliriz. Bu sebeple özellikle yüksek gerilim sistemlerinde kısmi deşarj testi büyük önem taşımaktadır. Arızalar erken tespit edilip zamanında müdahale ile büyük sorunlar önlenebilir, cihazlar korunabilir ve en önemlisi can güvenliği sağlanabilir.



 

Kısmi deşarjlar oluştuğu yere ve verdikleri zarara göre sınıflandırılır. Test sırasında kısmi deşarjların hangi tipte olduğu belirlenir ve buna göre önlemler alınır, düzeltmeler yapılır. Kimi kısmi deşarj sinyalleri büyük tehlike oluşturmazken bazı sinyaller ise bütün sistemi tehdit edebilir. Şimdi bu kısmı deşarj tiplerini inceleyelim.
 

Bu kısmi deşarj tipi daha sıklıkla görülür. Elektriksel yükün fazla olduğu keskin uçlarda görülür. Genel olarak zararsız kabul edilir ancak uzun vadede olumsuz sonuçlar doğurabilir.
 

Adı üstünde yalıtım malzemesinin yüzeyi boyunca gerçekleşen kısmi deşarj olarak tanımlanır. GIS sistemlerinde, nemli kablo başlıklarında ve kirli bara izolasyonlarında görülebilir. Zamanla izolasyonun zayıflamasına ve yüzeyin karbonlaşmasına sebep olabilir. Korona deşarjlarına göre daha tehlikelidir ancak diğer deşarj tipleri kadar tehlikeli değildir. Bu sebeple orta tehlikeye sahip diyebiliriz.
 

Bu kısmi deşarj tipi çok tehlikelidir. Erken tespit edilip düzeltilmezse hem can güvenliğini hem de sistem güvenliğini tehlikeye atar. Yalıtımın içindeki hava boşlukları, çatlaklar ve gaz boşlukları içinde gerçekleşir. Kablo yalıtımındaki boşluklarda ve transformatörlerin izolasyon tabakaları arasında görülür.
 

Bir diğer çok tehlikeli olarak nitelendirilen kısmi deşarj tipidir. Yalıtım sisteminin içinde veya çevresinde topraklanmamış metal parçalarda oluşur. Sistemlerde gevşeyen vidalar, boşluğa düşmüş metal parçalarda görülür. Kontrolsüz boşalmalar oluşur ve bu sebeple oluşturduğu kısmi deşarj sinyalleri oldukça kuvvetlidir.
 

Genellikle eskimiş, ömrünü doldurmuş yalıtım sistemlerinde görülür. Yalıtım malzemesinin eskimesi sonucu zayıflamasıyla aynı bir ağacın dalları gibi ilerleyen elektriksel kısmi deşarjlar sonucu oluşur. Bu durum da tehlikeli bir durumdur ki daha da ilerlemesi sonucu yalıtım malzemesi delinebilir.




 

Bir sistemde kısmi deşarj oluşması sistemin güvenliğini tehlikeye atan bir durumdur. Kısmi deşarjların oluşmasını önlemek için gerekli testler yapılmalıdır. Bu testler iki farklı durumda yapılabilir.
 

Offline PD Testi sistemde enerji olmadan PD sinyallerinin ölçüldüğü testtir. Bu test laboratuvarda veya sahada gerçekleştirilebilir. Sistem devre dışıyken test yapıldığı için görece daha güvenli bir test aşamasıdır. Ayrıca sonuçlar çevredeki gürültünün az olması nedeniyle daha hassas çıkmaktadır. Genellikle planlanan test zamanlarında yapılır. Bunun sebebi hassas ve daha net sonuçlar verse de test aşaması uzun sürdüğünden çalışmakta olan sistemin devre dışı kalması söz konusudur.
 

Online PD Testi ise sistem hali hazırda çalışırken yapılır. Böylece sistemin çalışır durumdaki performansı ve verileri gözlenebilir. Bu yöntem ile sistemin çalışma süresi gereksiz testler yapılmadan arttırılabilir ve anlık olarak sistemin verilerini kullanarak arıza durumunda daha erken farkındalık oluşturabilir. Kısaca sistemde bir arıza oluşursa daha erken müdahale etmemizi ve durumu düzeltmemizi sağlar. Çalışma şartlarında bu test yapılacağı için sistem gürültüsünden dolayı alacağımız sonuçlar offline PD testine göre daha fazla sapabilir, test aşaması daha riskli gözükebilir ancak anlık verilerle daha erken arıza tespiti hem can güvenliği hem de tüm sistemin güvenliği açısından daha uygundur.





Megger’in kısmi deşarj izleme sistemi olarak sunduğu ICMobserver sistemi ile sisteminizde bulunan kısmi deşarjları doğru tespit edebilir, verilerin analizini ve raporlamasını yapabilir, sisteminizi olası tehlikelere karşı koruyabilirsiniz.



Gelin birlikte ICMobserver PD İzleme Sistemi’ni inceleyelim.

Sektörel Ürün İncelemesi

 

Kullanıcı dostu, kapsamlı paket içeriği, ekonomik ve hızlı kuruluma sahip son teknoloji PD izleme sistemine sahip olmak kim istemez?

ICMobserver, tüm yüksek gerilimli ekipman türlerine yönelik kısmi deşarj izleme sistemidir. Sistemdeki anlık verileri tek bir cihazda toplar, bu sayede elektrik sistemimizdeki kısmi deşarjları tespit edebilir, arızaları görebilir ve durum değerlendirmeleri yapabiliriz.
 

ICMobserver, izleme ve kapsamlı durum değerlendirmesi için gereken her şeyi tek bir cihazda sağlayan çok yönlü bir kısmi deşarj izleme sistemidir.

 

ICMobserver izleme sistemi dört farklı cihazı bir araya getirerek çok yönlü hizmet sağlar. Spektrum analizörü, zaman alanı osiloskopu, gerilim ölçümü ve bir PD monitörünü birbirine entegre etmenize gerek yok. Megger sizin yerinize bu hizmeti ICMobserver izleme sistemi ile sağlıyor. Ayrıca harici veri bağlantısı veya ek bir cihaz gerektirmez. Yüksek hassasiyetli kısmi deşarj tespiti ile doğru verilere kolaylıkla ulaşarak sisteminizi olası tehlikelerden koruyabilirsiniz. 250 MS/s örnekleme oranıyla öne çıkan ICMobserver, paralel PRPD (Phase Revolved Partial Discharge) ölçümleri ve yüksek frekanslı spektrum analizleriyle donatılmıştır. Elde edilen doğru verilerin ışığında hata ayıklama ve bakım kararları süreçleri hızlanır.



PD sinyalleri çok kısa süreli ve yüksek frekanslı sinyallerdir. Dolayısıyla PD ölçümü yapılırken hassas ölçümler yapılmalıdır. En ufak bir hata sinyalleri yanlış analiz etmemize, sinyalleri görmememize ve bizi yanıltmasına sebep olabilir. Tam da bu noktada devreye örnekleme oranı girer. Örnekleme oranı dediğimiz kavram, PD sinyallerinin zaman içinde hangi sıklıkla ölçüldüğünü ifade eder. PD testleri için bu oranın önemi, PD sinyallerinin detaylı ve doğru analizi içindir. 250 MS/s örnekleme oranı demek cihazın saniyede 250 milyon örnek alması demektir. Yani her 4 nanosaniyede bir örnek alındığı anlamına gelir. Özellikle IEC 60270 standardına uygun yapılan PD testleri için bu oran oldukça iyi bir seviyededir.
 

►İlginizi Çekebilir: Kablolarda Arıza Tespiti ve Kablo Arıza Tespit Cihazları

PRPD ölçümleri dediğimiz yani faz çözünürlüklü kısmi deşarj ölçümleri, sistemde tespit edilen kısmi deşarjların karakterini belirler. Bildiğimiz üzere kısmi deşarjların farklı tipleri vardır ve hepsinin sistemde etkisi farklı seviyededir. Bu tipleri tespit etmek sistemin ne tür bir tehlikede olduğunu belirlemek adına kritik bir adımdır. İşte burada PRPD ölçümleri devreye giriyor. Bu ölçümler sonucu oluşturulan grafik ile oluşan kısmi deşarjın tipi belirlenebiliyor. Kısaca PRPD grafiğinin kısmi deşarjların parmak izi olduğunu söyleyebiliriz. Paralel PRPD ölçümü ise aynı anda birden fazla noktadaki kısmi deşarj sinyallerinin aynı faz çözünürlüğüyle analiz edilmesidir. Bu sayede daha büyük ve karmaşık sistemlerdeki kısmi deşarjları izleyebiliriz. ICMobserver bu çözümü de kullanıcılarına sunarak çok yönlü bir sistem olduğunu vurgulamaya devam etmektedir.

Megger ICMobserver izleme sistemi, PD ve senkronizasyon sinyallerini aynı anda analiz edebilme yeteneği sayesinde bushing arızaları ile iç PD’leri birbirinden ayırabilir. Bushing, elektrik sisteminde bulunan önemli bir izolasyon elemanıdır. Yüksek gerilim taşıyan iletkenleri ekipman dışına izolasyonu sağlayarak çıkarmaya yarar. PD testi yapılırken dikkat edilmesi gereken bir kısımdır. Bazı bushing arızaları PD sinyallerini taklit ederek bizi yanıltabilir. Bu sebeple bushing arızası ile iç PD arızasını ayırt edebilmek, bize sistemde hangi sorunla karşı karşıya olduğumuzu bilmemizi ve ona göre bakım yapmamızı sağlar.

 

Yazılım kurulumu gerektirmeyen bir web arayüzüne sahiptir. Herhangi bir yazılım kurulumu gerektirmemesi kullanım kolaylığı sağlayan en büyük etkenlerden birisidir. Verilere bu arayüz ile kolayca ulaşabilir ve kolayca analiz yapılabilir. Ayrıca analiz ve raporlama araçları sistemle birlikte gelir. Kısaca ICMobserver izleme sistemi kullanıcı dostu olmasıyla ön plana çıkar.
 

İlk kurulumdan sonra ölçüm frekansını ve bant genişliğini sistem çalışır durumdayken de istediğiniz gibi değiştirebilirsiniz. Bu sayede ICMobserver, yeniden kalibrasyon veya kesinti gerektirmez. Bu özellik sistemin verimliliğini arttırarak çalışır durumdayken de istenilen verileri elde etme konusunda büyük kolaylık sağlar.

 

ICMobserver izleme sisteminin en önemli özelliklerinden biri çok yönlü olması ve birçok alanda kullanılabilmesidir. Transformatörler, motor ve jeneratörler, GIS (Gas Insulated Switchgear) sistemleri, rüzgar türbinleri, kablo başlıkları gibi alanlarda kullanılabilmesi hem pratik olduğunu hem de esnek bir uygulama alanına sahip olduğunu gösterir.
 

Bu kadar özelliği bir arada bulundurarak eşsiz bir hizmet sağlayan ICMobserver, aynı zamanda ekonomik olmasıyla da adından söz ettiriyor. Kapsamlı paket içeriğinin yanı sıra piyasadaki alternatiflerine kıyasla daha uygun fiyatlı olması, kullanıcıların tercih listesinde üst sıralarda olmasının bir diğer nedeni diyebiliriz. Kullanıcı dostu, pratik, yüksek hassasiyetli ve ekonomik.

Kısaca aradığınız tüm özelliklerin birleştiği sistem: Megger | ICMobserver






Megger ICMobserver PD İzleme Sistemi ile ilgili bir uzmanla görüşmek ve daha fazla bilgi sahibi olmak için: tıklayınız.

ICMobserver Hakkında Sıkça Sorulan Sorular

► PD İzleme Neden OG ve YG Varlıkları İçin Giderek Daha Yaygınlaşıyor?

Güç trafoları, kablo sistemleri ve jeneratörler gibi orta ve yüksek gerilim varlıkları her şebeke için büyük önem taşır. Nispeten küçük alanlardaki yüksek elektrik alanlarında arıza, büyük hasarlara ve uzun kesintilere neden olabilir. ICMobserver ile PD izleme, izolasyon kusurlarının erken belirlenmesi ve bakım veya onarım çalışmalarının verimli bir şekilde planlanması ile bu ünitelerin daha uzun süre hizmette kalmasına yardımcı olabilir. Böylece PD izlemesi, maliyetli varlık arızalarını ve sistem arızalarını önleyebilir. ICMobserver ve

► Diğer PD İzleme Cihazları Arasındaki Fark Nedir?

ICMobserver, Power Diagnostix'in donanım tasarımındaki 30 yıllık deneyimini dijital işleme avantajlarıyla birleştirir. Mükemmel bir analog ön uç ile dijital sinyal işleme esnekliği ve analiz seçeneklerinin bir arada kullanılması, benzersiz bir kesinlik ve hassasiyet sağlar.

► ICMobserver ile Ne Tür Aksesuarlar Kullanılabilir?

ICMobserver, Megger PD Aachen'in mevcut geniş kapsamlı PD bağlantı ünitesi, kablo ve diğer aksesuarlarını kullanarak olası izleme durumlarının çoğunu kapsamına alabilir.

► ICMobserve'a Bağlanmak için Hangi Cihazlar Kullanılabilir?

ICMobserver, web tarayıcısı olan tüm cihazlarla kullanılabilir. Rahat bir kullanıcı deneyimi için ekran boyutunun en az 11 inç olmasını öneririz.

► Harici bir Senkronizasyon Kaynağı Zorunlu mudur?

Genellikle test kurulumuna uygulanan yüksek gerilim, hat gerilimiyle aynı fazda değildir ve hatta hat gerilimiyle aynı frekansta olmayabilir. Bu gibi durumlarda ICMobserver'ın her kanalını, genellikle kuplaj ünitesinden elde edilen ancak ek bir gerilim bölücüden de alınabilen harici bir sinyalle senkronize etmek en iyisidir. Harici bir senkronizasyon sinyali olmadığında ICMobserver, güç sağlayan hat geriliminin frekansıyla da otomatik olarak senkronize olur (genellikle 50 veya 60 Hz). Bu nedenle, harici senkronizasyon sinyali zorunlu değildir ancak önerilmektedir.

► ICMobserver Ne Sıklıklar Kalibre Edilmelidir?

ICMobserver'ın herhangi bir kalibrasyona ihtiyacı yoktur ve düzenli olarak herhangi bir bakım gerektirmez çünkü PD ölçümü, bir ölçüm yapılmadan önce referans kaynağı ile kalibre edilen göreceli bir ölçümdür. Ancak çıkış sinyalinin önerilen sınırlar dahilinde kalmasını sağlamak için referans kaynak olan kalibrasyon darbe jeneratörü yıllık bazda kalibre edilmelidir.

ICMobserver'ın Rakiplerine Göre En Belirgin Üstünlükleri

Kaynak: