elektrik port üyelik servisleri elektrik port üyelik servisleri

Gece Uçuşu Yapan İlk Pilotumuz |
Mehmet Fethi Bey

Muğla'nın Megri kasabasına Fethiye adı verilişi sebebi TÜRK havacılık tarihinin ilk şehidi olan Fethi Beyin vefatından dolayı duyulan üzüntüdür. Bu yazımızda TÜRK havacılığı için önemli bir insanı daha sizler için hazırladık. Ayrıntılar yazımızda...



A- A+
08.11.2014 tarihli yazı 14376 kez okunmuştur.
İstanbul Ayazpaşa' da 1887 yılında doğan Mehmet Fethi Bey, İlkokulu Firuzağa İlkokulu’ nda yapan Fethi Bey, orta öğretimini ise Salıpazarı Fevziye Ortaokulu’nda yaptıktan sonra 1901 yılında Deniz Çarkçı Lisesi’ne kayıt olmuştur. Buradan 1908 yılında mezun olan Mehmet Fethi Bey, üsteğmenliğe 23 Ağustos 1908 tarihinde terfi etti. 1910 yılında Hamidiye Kruvazörü’ nde, 1911 yılında silah tamir fabrikasında görev alan Fethi bey, 20 Temmuz – 9 Ekim 1912 tarihleri arasında havacılık öğrenimi için İngiltere'ye gönderildi. Balkan Savaşı’nda görev aldı ve büyük başarılara imza attı.




► İlginizi Çekebilir: Dünyanın En Hızlı Uçağı


Gece uçuşu yapan ilk türk pilotu Fethi Bey, 1913 senesinde Şubat ayında bu ilki başarmıştır ve tayyarecilikteki üstün başarısından dolayı 8 Nisan 1913 tarihinde gümüş liyakat madalyası ile ödüllendirildi. Bu kadar başarıdan sonra yüzbaşılığa 20 Ocak 1914 tarihinde terfi etti. Türk Hava Kuvvetlerinin kuruluşu sırasında Mehmet Fethi Bey bir çarkçı üsteğmen ve çarkçı yüzbaşı rütbesi ile  üstün hizmetlerde bulunmuştur.  Gümüş liyakat madalyasını ise Balkan savaşlarında gösterdiği büyük başarılar sayesinde  almış, aynı zamanda Türk Havacılık tarihinde ilk savaş görevi alan sekiz Türk pilotundan biri olma başarısını göstermiştir.

Balkan Savaşı’nın 8 Ekim 1912’de başlaması ile birlikte Fethi Bey İngilteredeydi burada maalesef eğitimlerini tamamlayamadan geri döndü. Beraber gittiği dört kişiyle beraber (Fethi Bey dahil) daha sonra Yeşilköy Tayyare Mektebi’nden pilot brövesi aldılar. Ülkemizde sekiz pilot ile İngiltere’den dönen 4 pilot adayından meydana gelen uçucu ve on adet uçak varken Balkan Savaşı' na girdik. Savaş süresince daha güçlenmek için üç adet tayyare alınmıştır.




► İlginizi Çekebilir: Güneş Enerjisiyle Çalışan Uçak 


Almanya ve Fransa'dan Pilotlar Geldi

İmkansızlıklar içinde olmamız elimizde pilot ve tayyare eksikliği gibi büyük sorunları gidermek için Fransa’dan üç pilot ile üç makinist, Almanya’dan ise dört pilot ve iki makinist getirilmiştir. Şark Ordusuna Yüzbaşı Cemal’in kumandasında iki tayyare, iki Alman pilot ile bazı Türk pilotları gönderildi. Garp Ordusuna ise iki tayyare, bir Fransız pilot ile Türk pilotlardan Fesa ve Nuri Beyler, rasıt olarak da Fethi ve Abdullah Beyler gönderildi.

Savaşın 2. ve 3. döneminden sonra  pilotlar deneyim kazandığından Çatalca’dan Edirne’ye kadar çeşitli yörelerde başarılı keşif görevleri yaparak Çatalca Muharebesi’nin kazanılmasında  önemli görevler yapıldı. Fethi Bey, Balkan Savaşı’nda büyük başarılar gösterdi. Harp boyunca hem pilotluk hem de rasıtlık yaptı. Birkaç defa uçağıyla kırım geçirip yaralanmasına rağmen büyük fedakarlık göstererek uçuşlara devam etti. Gece uçuşunu gerçekleştiren ilk Türk pilotu olan Fethi Bey  tayyarecilikteki üstün başarısından dolayı 8 Nisan 1913 tarihinde gümüş liyakat madalyası ile ödüllendirildi.


Belkıs Şevket Hanım İle İlk Uçuş

Fethi Bey’in kullandığı “Osmanlı” isimli Deperdussin uçağı ile Kadın Hakları Koruma Cemiyeti kurucularından olan Belkıs Şevket hanım ile İstanbul üzerinde on beş dakika uçuş yaptı. Bu uçuş ise tarih kitaplarımıza , Türk kadınının yaptığı ilk uçuş olarak yazılmıştır.
 
Hava Kuvvetleri Komutanlığı tarafından “İlk Dönem Şehitleri” olarak değerlendirilen Mehmet Fethi Bey’in denizci kimliğinin de yaşatılması ve anıtında vurgulanması sebebiyle Fethiye Belediye Başkanlığı nezdinde girişimde bulunmak suretiyle; Fethiye’de bulunan Mehmet Fethi Bey Anıtının kaidesinde yer alan özgeçmiş metinleri yeniden düzenlenmiştir.

27 Şubat 2014 ve 22 Haziran 2014 tarihleri “İlk Türk Deniz Pilot Deniz Çarkçı Yüzbaşı Mehmet Fethi Bey’in Şehadetinin ve Türk Deniz Havacılığının 100’üncü Yılı” olarak tarihte yerini almıştır.

Şair Behçet Kemal Çağlar’ın O’nun için yazmış olduğu dörtlük büstün kaidesinde şöyle bahsedilmiştir;

Arslan uçtu diye söylenir methi
Bu kutsal toprağın çocuğu Fethi 
Bak “Fethiye” oldu sayende Megri 
Arslanım, gölgende hürdür vatan.


8 Şubat 1914 tarihinde “Muavenet-i Milliye” adlı Blériot XI uçağıyla İstanbul İskenderiye seferine çıktı ve 27 Şubat 1914 tarihinde Şam ile Kudüs arasındaki Taberiye Gölü civarında düşerek rasıtı Üsteğmen Sadık bey ile birlikte şehit oldu.

Mezarı, Şam’da bulunan Selahattin Eyyübi Türbesi’nin yanındadır. Yeşilköy’de kurulması kararlaştırılan Deniz Tayyare Mektebi’nin kuruluşu ile ilgili atama emri Mehmet Fethi Bey’in Şehit olduğu tarihten 4 ay sonra 25 Haziran 1914 tarihinde Bahriye Nezareti 2’nci Dairesi tarafından yayımlanmış, Şehit olmasından sonraki dönemlerde Meğri (Fethiye) ilçesine ismi verilerek ölümsüzleştirilmiştir.




► İlginizi Çekebilir: Vecihi Hürkuş | Soyadını Hak Eden Adam
 

Anılan anıtın üzerinde şu ifadeler yer almaktadır;
 
“ El Fatiha… Osmanlı Ordusunun ilâ-i mîsâli (şanını yüceltme) için Mısır’ a gitmek üzere İstanbul’dan teyrân ederek (uçarak) tesâdüf eylediği muhalefet-i havadan dolayı bu noktada sukût eden (düşen) Muavenet-i Milliye tayyaresinin süvarileri Şehit fedâkar Yüzbaşı Fethi ve Mülâzım-ı Evvel Sadık Bey’lerin ruhuna…”
 
 
 Kaynak:

► Wikipedia
 
Safa BİLGİNER Safa BİLGİNER Yazar Hakkında Tüm yazıları Mesaj gönder Yazdır



Aktif etkinlik bulunmamaktadır.
ANKET
Endüstri 4.0 için En Hazır Sektör Hangisidir

Sonuçlar