Transformatör Topraklama Ölçümü Nasıl Yapılmalıdır?

Transformatörler günlük hayatımızın olmazsa olmazı elektrik enerjisinin bizlere kullanılabilir bir biçimde ulaştırılmasında en önemli ekipmanlardan biridir. Transformatörün elektriksel risklerden olabildiğince uzak çalışabilmesi için ise iyi bir şekilde topraklanması şarttır. Peki bu işin detayları nelerdir? Cevabı yazımızda.

A- A+

27.02.2019 tarihli yazı 11687 kez okunmuştur.

Topraklama testi bir transformatör için oldukça önemlidir. Topraklaması iyi yapılmamış bir transformatörün arıza oranı yüksektir. Topraklama işletme topraklaması ve koruma (gövde) topraklaması olarak iki kısımda incelenebilir. İşletme topraklaması çoğu zaman alçak gerilim tarafındaki nötr iletkenin toprağa bağlanmasıdır. Dağıtım transformatörlerinde her üç fazın beslediği kullanıcılar ve bu kullanıcıların yükleri dolayısıyla çektikleri akım değerlerin birbirlerinden farklı olacağı için bu üç fazın akım vektörlerini toplamı sıfıra eşit olmayacaktır. Bu sebeple nötr iletkeninden bir akım akması gerekir. Bu iletkinin topraklanması çok önemlidir.

Şekil 1: Siyah Kablo ile Nötr Üzerinden Yapılan İşletme Topraklaması

► İlginizi Çekebilir: Topraklama Tipine Göre Dağıtım Şebekeleri

İşletme topraklaması için kullanılan iletken veya topraklama için kullanılan tüm iletkenlerin ve başka ekipmanların tamamının toplan direnci 2 Ω seviyesinin altında olmalıdır. 2 Ω üzerindeki herhangi bir değer kötü topraklamaya işarettir. Buna ek olarak transformatörün gövdesi de topraklanır. Bu topraklama işlemine koruma topraklaması denir. Koruma topraklaması transformatör gövdesine temas edebilecek herhangi bir iletkenin gövdeye zarar vermesinin veya çalışır vaziyette iken üzerinde biriken statik yüklerin transformatöre zarar vermeden toprağa iletilmesi amacıyla yapılır.

Şekil 2: Transformatör Koruma (Gövde) Topraklaması

►İlginizi Çekebilir :Topraklama Direnci Nedir?

Koruma topraklaması için kullanılan ekipmanların toplam direnci ise 5 Ω değerinin altında olmalıdır. 5 Ω değerinin üstündeki herhangi bir değer topraklamanın kötü olduğuna işarettir.

Topraklama testinin gerçekleştirilebilmesi için ise iki ayrı kazık çakmak gerekir. Çakılan bu kazıkların kesinlikle beton zeminde olmaması gerekmektedir. Ayrıca kazıklar arası mesafenin 7 – 10 metre arası bir değerde olması gerekir.

Transformatör topraklaması yapılırken ayrıca ölçüm cihazlarının bağlantı şekilleri de önemlidir. Ölçüm probları kazıklara sıkı bir şekilde bağlanmalı ve bağlantı yerleri kontrol edilmelidir. Yapılan ölçümde elde edilen sonuçlar toplam bir direnç değeri verdiği için paslı kısımlar ve gevşek bağlantılar gerçek değerden farklı yüksek direnç değerlerinin ölçülmesine sebep olur. Bu da o transformatör topraklaması hakkında yanlış bilgi verir. O nedenle ölçüm cihazı ve bağlantı yerleri kontrol edilmelidir.