elektrik port üyelik servisleri elektrik port üyelik servisleri

Kompanzasyon Panolarında Şönt Reaktör Kullanımı

Yapılarda elektronik komponentlerin artışına bağlı olarak kondansatörle sağlanan kompanzasyon sistemleri yetersiz kalmaya başlamıştır. Burada reaktif enerjiyi kompanze edebilmek ve enerjiyi kontrol altında tutmak üzere reaktörlerin devreye girmesi gereklidir. Şönt Reaktörler, diğer adıyla Endüktif Yük Reaktörleri, kapasitif yüklerin çok fazla olduğu işletmelerde, kapasitif enerjinin karşılanmasını sağlayan kompanzasyon elemanlarıdır.



A- A+
20.12.2022 tarihli yazı 9375 kez okunmuştur.

Enerji kaynaklarının sınırlı oluşu, enerjinin verimli ve etkin bir şekilde kullanılması için birtakım tedbirler alınması zorunluluğunu ortaya çıkarmaktadır. Bu noktada belirli bir gücün üzerinde enerji çeken yapılarda, reaktif enerjinin belirli limitler dâhilinde kalması zorunlu tutulmuş ve limiti aşan kullanımlar için cezalar öngörülmüştür.


Reaktif enerjinin kontrolü, yapıda kullanılan enerjinin kalitesi bakımından da önemlidir. Endüktif enerji ile kapasitif enerjinin dengede kalmasını sağlamak üzere kompanzasyon panolarından yararlanılmaktadır. Kompanzasyon panosu içinde kontrol edilmesi gereken birçok parametre bulunmaktadır. Bu parametrelerden biri de kapasitif yüklerdir.
 

Kompanzasyon Nedir?


Kompanzasyon, akım ile gerilim arasındaki faz farkının en ideal olabilecek açıya getirilerek, sistemi olumsuz etkileyen reaktif güçlerin sıfıra yaklaştırılması olayıdır. Yani güç faktörü cosϕ düzeltilir. Böylece enerji iletim hatlarının ve şebekenin gereksiz yere yüklenmesine sebep olan ve kayıpları artıran reaktif güç, olabildiğince minimum seviyede tutulur. 
 
 

Neden Kompanzasyon Sistemi Kullanılır?


Kompanzasyon sisteminin temel amacı, reaktif enerji ihtiyacının bu sistemden karşılanarak izin verilen reaktif oranlar dışına çıkılmamasının sağlanması ve böylece reaktif bedel ödenmesinin önüne geçilmesidir.

Bununla birlikte, kompanzasyon sistemi sayesinde; kablolamalar daha ince kesitli kullanılabilmekte, güç trafosu, kumanda kontrol ve koruma elemanlarının güçleri daha düşük seçilebilmekte bu sayede kurulum maliyetleri azaltılabilmektedir.

Kompanzasyon sistemi, güç faktörünü de düzelttiği için güç trafosunun kapasitesi ve tesisin verimi yükselmektedir.


 

Endüstriyel Seri Şönt Reaktörler: Yüksek kaliteli cihazlar olup indüktif yük ihtiyaçlarını karşılamak üzere tasarlanmışlardır.






 

Kompanzasyon ile Kazanımlar Nelerdir?


Kompanzasyon çözümleri ile işletmeler olası indüktif ve kapasitif enerji bedeli ödemezler. Kompanzasyon çözümleri sayesinde işletmelerde;

Enerji Tasarrufu: İşletmelerin tüketmiş oldukları aktif enerjinin daha verimli olması sağlanır ve elektrik giderleri azaltılır.
Ekipman Verimliliği: Trafoların daha fazla yüklenmesine, kablo kesitlerin daha küçük seçilmesine olanak sağlanır.
Enerji Kalitesi: Oluşabilecek ani gerilim değişimlerinden sistem ve ekipmanlar korunur.
Sistem Güvenliği: Ani yük değişimlerinden dolayı kablolarda oluşabilecek ısınmalardan kaynaklanabilecek kayıplar önlenir.

 
Kompanzasyon ürünleri, reaktif enerjinin (kVArh) yönetmelikte belirlenen oranlarından daha fazla tüketilmesini engellemek için tasarlanmıştır. Bu sayede; kullanıcıların reaktif bedel ödemeleri engellenmekte ve iletim/dağıtım hatlarındaki kayıplar azaltılarak enerji maliyetlerinin düşürülmesi sağlanmaktadır.
 
 

 

Reaktif Bedel/Reaktif Ceza Nedir?


Motor düzenekleri içerisinde manyetik alan oluşturmak amacıyla reaktif enerji ihtiyacı bulunur. Fakat reaktif enerji, gereksiz bir şekilde şebekeyi meşgul ederek, dağıtım sistemindeki kabloların ısınmasına ve trafo merkezlerinin verimlilik düşüşüne neden olmaktadır.

Bu nedenle sözleşme gücü 9kW üstü olan tüm işletmelerin kompanzasyon sistemi kullanması zorunlu kılınmıştır ve belirli reaktif oranlar dışına çıkılması durumunda işletmelerin faturalarına reaktif bedel yansıtılmaktadır.
 
Şebekeden çekilen reaktif gücü küçültmemiz ya da yok etmemiz için yapılan uygulama ‘reaktif güç kompanzasyonu’ olarak adlandırılır. Diğer bir deyişle; yüklerin ihtiyacı olan reaktif gücü kompanzasyon elemanlarından karşılayarak şebekeden çekilen reaktif gücün sıfıra, güç faktörünün 1 değerine yaklaştırılması ayrıca şebeke gerilim ve akımı arasında faz farkının azaltılması uygulamasıdır.



 

Peki Neden Reaktif Güç Kontrolü Yapılmalıdır?


Reaktif gücün limit değerlerde tutulması için kompanzasyon panoları kullanılır. Kompanzasyon panoları içerisinde bulunan kondansatörler, belirli kademelerde devreye girer ya da devreden çıkar. Şebekenin izlenmesi ve reaktif güç seviyesinin sürekli olarak takip edilmesi gerekir. Enerji takibi yazılımı sayesinde bir kompanzasyon panosunun kurulması, mevcut kondansatörlerin değiştirilmesi veya kompanzasyon kapasitesinin artırılması gibi önlemlerle elektrik faturalarında reaktif bedel olarak görünen cezanın önüne geçilmiş olur.

 

Şönt Reaktörler Neden Gereklidir?



Yapılarda elektronik komponentlerin artışına bağlı olarak kondansatörle sağlanan kompanzasyon sistemleri yetersiz kalmaya başlamıştır. Burada reaktif enerjiyi kompanze edebilmek ve enerjiyi kontrol altında tutmak üzere reaktörlerin devreye girmesi gereklidir. Şönt reaktörler, sistemdeki kapasitif reaktif enerjiyi karşılayabilmek amacıyla sisteme endüktif yük şeklinde bağlanmaktadır. Bu sayede sistem istenen limitlerde tutulabilmektedir. Şönt reaktör hesabı sistemin istenen şekilde çalışılması için titizlikle gerçekleştirilmelidir.

 

Şönt Reaktör Seçimi Nasıl Olmalıdır?


Şönt reaktör seçimi, kompanzasyon sisteminin istenen performansı göstermesi bakımından önemlidir. Bu nedenle şönt reaktörlerin seçiminde kullanılan analiz ve ölçümlerin doğru olmasına dikkat edilmelidir. Yapılan ölçümlere göre ihtiyaç duyulan reaktör gücü değişmektedir. Şönt reaktörlerin miktarı az olmakla birlikte aktif enerji de tüketen elemanlar olması, gerekli olmayan hallerde devreden çıkmalarını sağlayan reaktif güç kontrol röleleri ile birlikte sisteme bağlanmasını gerektirmektedir.

 

Şönt Reaktörlerin Kullanım Alanları


DC sürücülerin ağırlıklı olduğu tesisler
► Uzun iletim hatları üzerinden beslenen verici sistemleri
► Yarı iletken bulunduran güç elektroniği cihazları
► Baz istasyonları
► Demiryolu Tesisleri
► Uzun enerji iletim kabloların kullanıldığı tüketici tesisleri
► Florasan ve LED aydınlatma kullanımı çok fazla olan labaratuvar, hastane ve mağazalar.

Kaynak:

 


Aktif etkinlik bulunmamaktadır.
ANKET
Endüstri 4.0 için En Hazır Sektör Hangisidir

Sonuçlar