Dalga Enerjisi için Su Altı Uçurtmaları Geliştirildi

Yenilenebilir enerji kaynakları arasında ilgi çekici bir alternatif olan dalga enerjisini etkin bir şekilde kullanabilmek için çalışmalar sürüyor. Geçtiğimiz yıl SRI, dalga enerjisini kullanabilmek için umut vadeden bir tasarım öne sürdü. Detaylar yazımızda.

A- A+

30.05.2021 tarihli yazı 3478 kez okunmuştur.

Günümüzde güvenilir yenilenebilir enerji kaynakları bulmak oldukça önemli. Kullanım açısından daha esnek ve ufak ölçekte uygun olan rüzgar ve güneş gibi yenilenebilir enerji kaynakları ise maalesef elde edilen elektrik enerjisi bakımından öngörülebilir değil. Bir gün havanın yeterince güneşli olmaması veya o gün rüzgâr oluşmaması elde edilen enerji miktarını ciddi bir şekilde etkileyebiliyor. Hidrotermal ve jeotermal kaynaklar ise daha stabil olmalarına rağmen hem yatırım masrafları hem de sadece belli bölgelerde kullanılabilmeleri nedeniyle kısıtlı kalıyor.

Bir diğer ilgi çekici alternatif ise dalga enerjisi. Hareket eden suyun enerjisinin elektrik enerjisine dönüştürülmesi prensibiyle enerji elde edilebiliyor. Uydumuz Ay nedeniyle denizlerde sürekli olarak gel-git yaşanıyor ve bu durum dalga enerjisinin güvenilir bir yenilenebilir enerji kaynağı oluyor. Geçtiğimiz yıl içinde ARPA-E, ABD’de enerji alanında araştırmalar yapan devlete bağlı bir kurum, gel-git ve nehir akıntıları için ekonomik hidrokinetik türbin tasarımlarını teşvik etmek için SHARKS isimli bir program duyurdu. 38 milyon dolar fon sunan program isminde türbin geçmesine rağmen su akıntılarından enerji elde etmeyi başaran her projeyi fonlayabiliyor. Bu projelerden bir tanesi de SRI tarafından geliştirilen su altı uçurtma sistemleri.

► İlginizi çekebilir: Yenilenebilir Enerjinin Geleceği: Okyanus Enerjisi

SRI, bu sistemlerin tasarımında bir vatoz balığı türü olan manta vatozlarından ilham almış. Sistemde manta vatozuna benzeyen, köpük ve fiberglastan yapılan bir uçurtma ve bir jeneratör bulunuyor. Uçurtma dayanıklı bir ip ile deniz tabanına sağlam bir şekilde yerleştirilmiş olan jeneratöre bağlanıyor. Aynı zamanda bu uçurtma ipe bağlı kalarak dönebilme yeteneğine sahip. Bu yeteneği sayesinde uçurtma, geniş yüzey alanını su akıntısının yönüne dik hale gelecek şekilde katlıyor ve akıntının ortaya çıkardığı kuvvetle birlikte sürükleniyor. Bu sırada uçurtma ve jeneratör arasındaki ipin hareketinden elektrik üretiliyor. İpin sonuna gelindiğinde ise uçurtma tekrardan suyun hareketine paralel bir şekil alarak jeneratöre geri sarılıyor. Bu geri sarma işlemi enerji tüketimi gerektirse de uçurtmanın akıntıya paralel bir şekilde iken geri sarılmasından dolayı harcanan enerji önceki adımda üretilen enerjiden çok daha düşük oluyor. Bu prensip ile aradaki enerji miktarı sistemin enerji çıktısı oluyor. SRI, bir uçurtma salınımında 20kW güç elde etmeyi hedefliyor. Bu güç yaklaşık olarak bir düzine evin enerji tüketimine eşit.

► İlginizi çekebilir: Rüzgar, Güneş ve Dalgadan Elektrik Üreten Sistem Geliştiriliyor

Sistemin su altında çalışıyor olması deniz canlıları için tehlike oluşturabilir gibi görünmesine rağmen SRI bu konu hakkında yeterince bilgili ve sistemi daha da güvenli hale getirmek için ellinden geleni yapıyor. Uçurtmanın köpükten yapılması ve hafif olması deniz canlıları için tehlikeli olmasını önlüyor. Alternatifi olan türbinler ile karşılaştırılırsa da bu sistemin bıçakları olan bir türbinden daha güvenli olduğunu söylemek gayet mümkün. ARPA-E’nin amacı bu program ile teknolojinin gelişmesini sağlamanın yanında aynı zamanda enerji üretimi için farklı fikirler ortaya çıkarmak. SRI’ın uçurtma sistemi mühendislik açısından üzerinde çok fazla zaman harcanmış bir ürün değil fakat pratik ve düşük maliyet ile yüksek oranda enerji üretimi vadediyor.

Proje hala erken safhalarda olmasına rağmen umut vadediyor ve SRI, ARPA-E tarafından 4,2 milyon dolarlık bir fon almayı başarmış. Bu fonun karşılığında da gelecek birkaç yıl içerisinde sistemini iyileştirmesi ve kanıtlaması gerekiyor. SRI şu anda bunu başarabilmek için sistemlerinden fayda sağlayabilecek topluluklar ile görüşme halinde.

Kaynak:

► newatlas.com