Doğru Aydınlatmanın Göz Sağlığına Etkileri

Son yıllarda aydınlatma sektöründeki yenilikler ile özellikle enerji verimliliği alanında çok önemli yol kat edildi. Ancak bir yandan aydınlatma teknolojileri gelişmeye devam ederken bir yandan da insan sağlığına olan etkileri artıyor. Bu yazımızda sizler için doğru aydınlatmayı ve doğru aydınlatmanın göz sağlığına olan etkilerini inceliyoruz.

A- A+

28.02.2015 tarihli yazı 22062 kez okunmuştur.

Son yıllarda başta LED teknolojisi olmak üzere aydınlatma sektöründe birçok önemli buluşlar gerçekleştirilmiş ve enerji verimliliği ve tasarrufu alanında ciddi kazançlar sağlanmıştır. Maddi olarak geri dönüşü olumlu olan bu gelişmeler bir yandan da, doğal olarak, insan sağlığını etkilemektedir. Birçok dış faktörden kolayca etkilenebilen insan gözü, teknolojideki bu gelişmelerden de etkilenmiştir. Göz sağlığı konusunda en büyük dış faktörlerden olan aydınlatma, doğru bir şekilde düzenlenmediği takdirde insan sağlığını ve psikolojisini ciddi bir şekilde etkileyebilmektedir ki bunda en başta göz sağlığına olan etkileri tartışılabilir.

►İlginizi Çekebilir: Işık Kirliliğine Doğru Aydınlatma Çözümleri

Doğru aydınlatmanın göz sağlığına olan katkılarını incelemeden önce doğru aydınlatmanın temel koşullarının ne olduğunu irdelemekte fayda var. Doğru aydınlatma sadece sağlığı değil tasarruf, verimlilik, israf ve ışık kirliliği gibi birçok konuyu kapsamaktadır. Doğru aydınlatmayı tanımlayacak olursak, ışığın istenen hedeflere tam verimle, minimum enerjiyle ve en sağlıklı bir şekilde kullanılmasıdır. Doğru aydınlatmaya dış aydınlatma (veya cadde aydınlatması) ve iç aydınlatma (veya ev, büro aydınlatması) olarak 2 farklı şekilde incelemeliyiz.

Dış aydınlatma konusunu irdelediğimizde, birçok mevcut aydınlatma sistemleri çoğunlukla gökyüzünü aydınlatıyor ve bu ışığın verimsiz ve israf bir şekilde kullanılmasına sebep oluyor. Yeteri kadar aydınlatamayan bu sistemler karanlıkta insan gözünü daha fazla yorarak ve rahatsız ederek göz sağlığı açısından olumsuzluklar yaratabiliyor. Bu yüzden dış mekanlarda lambalar, lambanın bulunduğu yerden daha yukarıya ışık yayılmayacak şekilde perdelenmelidir. Böylece ışığın yansıması ile daha fazla ve parlak aydınlatma sağlanabilir. Eğer dış aydınlatma doğru bir şekilde yapılırsa göz sağlığına katkılarının yanı sıra;

►Daha az enerji harcanır.
►Gece görüşü daha net olur.
►Kendimizi daha güvende hissederiz.

İç aydınlatma veya kapalı alan aydınlatmasını incelediğimizde, yanlış aydınlatmanın göz sağlığını daha çok ve hızlı etkilemesi kaçınılmazdır. Gözün ışığa direkt maruz kalması, ışığın yanlış yönlendirilmesi ve yerleştirilmesiyle göz sağlığını tehdit ediyor. Yanlış aydınlatma sonucunda, göz kuruluğuna, baş ağrısına ve göz yorgunluklarına ve görme bozukluklarına sebep oluyor. Uzmanlara göre, yeterli ışığın ve ışığa göre doğru oturuşun önemli olduğu aydınlatma şeklinde; ışığın sol omuz üzerinden gelmesini, ışığın karşıdan direkt gelmemesini ve lambaya olan mesafeyi doğru ayarlamak gerekiyor. Ayrıca eğer ortamda bilgisayar kullanılıyorsa, oda ışığının bilgisayar ekran ışığına uyumlu olması ve yüksek bir parlaklık olmaması gerekiyor. Aksi takdirde, gözler gereğinden çabuk yorulmaya ve baş ağrılarına sebep olabiliyor.

Özellikle küçük, kapalı mekanlarda, gözü yormayan, ruhsal uyumu artıran, kullanım amacına göre seçilmiş lamba ve armatürler doğru aydınlatmanın birer parçaları. Ancak bu tür basit değerlendirmeleri ve değişiklikleri yapmamak, göz sağlığında;
►kaşıntı
►göz yaşarması
►gözlerin uyum ve konverjans yeteneğinin azalması
►Baş ağrısı, renk yanılgıları gibi problemleri meydana getirecektir.

Sonuç olarak, bulunulan mekanlarda ve ortamlarda doğru aydınlatmayı sağlayabilmek ve sağlık açısından başta göz sağlığını koruyabilmek adına doğru bir aydınlatma sağlamak için;

►Aydınlık seviyesi
►Işık ve gölge yönü
►Işığın eşit dağılımı
►Işıktan yararlanma
►Işığın rengi
►Lamba ve armatür çeşidine dikkat edilmelidir.

Kaynak:
►CCOHS
►NCBI
►Elektrik Mühendisleri Odası