Yeni Enerji Verimliliği Standardı Ne Anlama Geliyor ve Nasıl Yararlanabilirsiniz?

Şu anda IE sınıflandırması sadece motorlara uygulanıyor, ancak yeni standart tüm sürücüler (VSD) ve sürücü-motor paketleri için daha geniş bir yaklaşım benimsiyor.


Bu standart neden önemli?

Çünkü motorlar, dünya genelinde elektrik enerjisinin %28'ini tüketiyor. Çoğu pompa ve fan uygulaması, sistemin maksimum talebini karşılamak için nominalin üzerinde boyutlandırılmıştır. Değişken tork uygulamaları genellikle küp yasasına uyar, yani güç talebi hızın kübüyle orantılıdır. Bu nedenle hızdaki küçük bir artış çok daha fazla güç gerektirir, ancak hızdaki makul bir düşüş büyük enerji tasarrufu sağlayabilir. Modern akıllı motor kontrol yöntemleri, enerji verimliliğini artırmada önemli bir rol oynayabilir.


Mantıklı Bir Yaklaşım

ABB gibi büyük üreticiler, yeni standardı kuvvetle destekliyor. Doğru uygulandığında EN50598-2, OEM'lerin ve endüstriyel kullanıcıların sadece bağımsız bileşenlerde değil, tüm sistemlerde daha iyi operasyonel verimlilik elde etmelerine yardımcı olacak. Yeni standart ve içerdiği IE sınıflandırmaları sizi biraz şaşırtabilir, endişelenmeyin: Yalnız değilsiniz. Standardın anlaşılması kolay değil, ancak bu makale size yardımcı olacak ve ABB uzmanlığının, toplam verimlilik hakkında nasıl net ve geçerli karşılaştırmalar sağlayabileceğini açıklayacak.





EN50598-2’nin Kısa Açıklaması

EN50598-2 standardı, sürücü modülü (CDM) için yeni IE sınıflarını ve sürücülü sistem (PDS) için yeni IES sınıflarını tanımlar. Bu standart, 100 ila 1000 V gerilim aralığında ve 1000 kW'a kadar güç yelpazesinde olan motorlar ve sürücüler için geçerlidir.

Direct-on-Line (DOL) motorlar yıllarca IE0, IE1, IE2, IE3 ve IE4 sınıflandırmasına sahipti. Numara yükseldikçe verim de artar. Yeni EN50598 standardı, eski sürücü (VSD) terimi ile aynı olan yeni CDM (Sürücü Modülü) terimini sunuyor. CDM şu anda IE sınıfı IE0, IE1 ve IE2'ye sahiptir, ancak bu IE sınıfları DOL motorlarından farklı tanımlanmıştır.

Yeni EN50598 ayrıca ilk kez kayıpları bile hesaba katan toplam sistem verimliliğine eşit PDS (Sürücülü Sistem) terimini tanımlıyor. PDS, motor ve VSD kombinasyonudur ve IES0, IES1 ve IES2 sınıflarında-ki yeni IES sınıflarıyla derecelendirilir.


Sistem için Bir Pompa Eğrisi Gibi


Endüstriyel proses operatörleri, çalışma koşullarını ve operasyonel noktaları zaten bilirler. Bu proses bilgisi ve yeni standardın üreteceği kombine sürücü-motor gücü verimliliği için daha iyi verilerle donatılmış olduğundan verimlilik ve güç kayıplarını değerlendirmek daha kolaydır. Örneğin, bir pompa uygulamasında mühendisler, çalışma aralıklarını bilerek, tüm motor-sürücü-pompa sistemin-deki kayıpları daha doğru bir şekilde hesaplayabilir. Bu, belirli bir ekipman parçasının performansının iyi tanımlandığı bir pompa eğrisine benzer; fakat artık motor-sürücü-pompa verileri birleştirilmiştir. Bu, çeşitli bileşenlerin nasıl etkileşeceğine ilişkin varsayımlar kullanmak yerine, sistemin verimliliğinin ne olacağına ilişkin çok daha doğru bir gösterge sunar.

Artık müşteriler bu verileri EN50598-2 standardına göre açıkça belgeleyecektir. Bu, hem OEM'leri hem de endüstriyel operasyonları sınıflandırma ve raporlama ile destekleyerek işletme faaliyetlerini kolaylaştıracaktır. Ayrıca, operasyonun yatırım getirisini artırmak için enerji tasarruflu yatırımların nereye yapılması gerektiğine öncelik vermede yardımcı olacaktır. ABB, hem sürücü hem de motor üreticisi olduğundan, tüm sistem için IES değerlerini hesaplayabilir ve doğrulayabilir.



Modern Sürücüler İzleyebilir, Optimize Edebilir ve Raporlayabilir



Günümüzün akıllı sürücüleri, enerji tüketimini izler, optimize eder, raporlar ve motoru çalıştırmak için en düşük enerjinin kullanılmasını sağlayarak bu sistemlerde kritik bir rol oynar. ABB'nin standart sürücüsü ACS580, hem enerjiden tasarruf etmek hem de yeni standardın raporlama tanımlarını karşılamak üzere tasarlanmıştır. En yüksek IE2 sürücü enerji verimliliği sınıfını karşılar ve gelişmiş enerji verimliliği analizörleri ve enerji optimizasyonu fonksiyonlarını içerir. ACS580 sürücüler, ABB tarafından üretilen asenkron motorlar, sabit mıknatıslı motorlar ve yüksek verimli IE4 motorlar da dahil olmak üzere enerji tasarruflu motor tiplerini destekler. Sürücüye yerleştirilen çok sayıda akıllı fonksiyon, kullanıcılara büyük yararlar sağlar. Örneğin, enerji optimizasyon özellikleri hem skaler hem de vektörel kontrol modlarında amper başına maksimum tork sağlamakta, kaynaktan çekilen enerjiyi azaltmakta ve kısmi yüklerde bile %10'a kadar ek enerji tasar-rufu sağlamaktadır. Ayrıca saatlik ve günlük enerji tüketiminin yanı sıra toplu bilgilerle ilgili doğru raporlar oluşturmak kolaydır. Hem mali hem de çevresel denetimler için, daha önceki direkt online (DOL) güç tüketimi verileri bir karşılaştırma noktası olarak verilirse, sürücü, maddi tasarrufları ve azaltılmış CO2 emisyonlarını hesaplayabilir. Elde edilen veriler, sürücünün yatırım getirisini tahmin etmeyi de kolaylaştırır.

Üstün enerji verimliliğine ulaşmak, henüz tamamlanmamış bir iştir ve ABB'nin yaşam döngüsü hiz-metleri, proseslerin her yıl verimli bir şekilde çalışmasını sağlamak üzere kurulmuştur. Bu, boyut-landırma ve devreye alma işlemlerinden, ömrü bittikten sonra daha verimli bir sürücüyle değiştirilme-sine kadar eksiksiz servislerin sunulduğu anlamına gelir. Sonuç, sürekli verimlilik artışları ve hem en-erji hem de işletme maliyetlerinde sağlanan tasarruflardır.




Yazar: Hande Işık Sönmez
ABB /Ürün Yönetimi Müdürü