Bina İçi Aydınlatma |
Otomasyon Kontaktörleri

Aydınlatma otomasyonu (aydınlatma kontrol sistemi) nedir, nasıl yapılır, avantajları nelerdir, kontaktör nedir, aydınlatmada kontaktörlerin yeri, Chint Firması’nın aydınlatma otomasyonundaki önemi nedir sorularının cevaplarını, aşağıdaki yazımızda sizler için derledik.

A- A+

04.03.2022 tarihli yazı 11368 kez okunmuştur.

Günümüz teknolojisinde her şey akıllı sistemler ile kontrol ediliyor ve izleniyor. “O zaman neden ışıkta da bunu kullanmayalım?” sorusu, bir talep haline dönüşerek, aydınlatma otomasyonu teknolojisini doğurmuştur.

Aydınlatma otomasyonu, iç ve dış mekan armatürlerinin uzaktan izlenmesi ve kontrolü için kullanılan bir sistemdir. Ticari, endüstriyel ve konut alanlarının iç ve dış aydınlatmalarında yaygın olarak kullanılmaktadır. Bazen “Smart Lighting (Akıllı Aydınlatma)” olarak da adlandırılabilen bu sistem bize, ihtiyaç duyulan yer ve zamanda, doğru miktarda ışık seviyesinin ayarlanabilmesini sağlar.

Aydınlatma otomasyonunun tercih edilmesinin öncelikli sebepleri arasında, aydınlatma sisteminden elde edilen enerji tasarrufu konusu gelir. Ülkemizde tüketilen toplam elektrik enerjisi içerisinde, aydınlatmanın payı %20 civarındadır. Aydınlatmada verimliliğin sağlanması ile bütçesel bir rahatlama sağlanacaktır. Yeni elektronik cihazların insan hayatına girmesi nedeniyle elektrik enerjisine olan talep her geçen gün arttığından, arz ve talep arasında bir boşluk oluşmaktadır.Etkin bir aydınlatma otomasyonu, büyük ölçüde enerji tasarrufu sağlamaktadır. Bizlere; her ortama uygun, enerjinin gereksiz kullanımını önleyen çözümler sunar. Kalabalık ticari komplekslerde ışık çok önemli bir rol oynar. Dolayısıyla aydınlatma otomasyonu, bu ticari komplekslerde enerji tasarrufunda kilit bir faktördür.

Endüstriyel senaryolarda adam/saat maliyeti de oldukça artmış durumdadır, bu nedenle arıza analizi yapmak ve sistemi yeniden başlatmak için kişi atamak etkili bir çözüm değildir. Aydınlatma otomasyonu bize arızanın yerini ve nedenini kolay ve hızlı bir şekilde öğrenmemizi sağlar. Böylece arıza süreleri daha kısa sürecektir. Ek olarak, aydınlatma otomasyonu aracılığıyla bir cihazın gerçek zamanlı verilerine de kolayca erişebiliriz.

►İlginizi Çekebilir: Kaçak Akım Rölesi ve Görevi Nedir? Seçimi Nasıl Yapılır?

Aydınlatma otomasyonunun diğer avantajları;

► Aydınlatma otomasyon sistemleri yeşil bina tasarımının önemli bir parçasıdır. Bu sebeple işletme imajı için olumlu katkısı vardır.
► Kısıtlı doğal kaynakların verimli kullanılması, CO2 emisyonunun azaltılması, doğalgaz ve petrol giderlerinin azaltılması yönünden de faydalı bir uygulamadır.

Aydınlatma otomasyonu, günümüzde evlerimizde konfor amaçlı da fazlaca tercih edilmektedir. Bu teknoloji, aydınlatma yükümüzü tek bir tıklamayla kontrol etmemize yardımcı olmaktadır.

Bina İçi Aydınlatma Otomasyonu

Mekanda bulunan tüm aydınlatma armatürlerinin tek bir noktadan kontrol edilebildiği sistem olan aydınlatma otomasyonunda, ışık şiddetini ölçen sensörler kullanılarak ortamın doğru aydınlık seviyesinde tutulması sağlanmaktadır.

Aydınlatma otomasyonu aşağıdaki şekillerde yapılabilmektedir;

Hareket(Varlık) Dedektörü ile Kontrol: Mekanın kullanımda olup olmadığı tesbit edilerek, aydınlatmanın buna göre gerekirse belli bir süre sonra kapatılmasıdır.

Zaman Programı Kontrol: Mekanın kullanım sürelerine, tatillere, mesai saatlerine göre insan müdahalesine gerek kalmadan armatürlerin otomatik kontrolüdür.

Işık Şiddetine Göre Kontrol: Pencerelerden gelen ışığa bağlı olarak bazı armatürlerin kısılıp açılarak, mekanın her noktasında eşit aydınlatma sağlanması ve gün ışığından maksimum fayda elde edilmesidir.

Kombine Kontrol: Farklı kontrol tiplerinin, maksimum verim için bir arada kullanılması. Örneğin, ışık şiddetine bağlı dimmer kontrolü yapılan bir mekanda hareket yok ise sistemin kapatılması.

"Chint Türkiye | Ürün Kataloğu"

Aydınlatmada Kontaktör Kullanımı

Kontaktör, bir elektrik devresini açıp kapatmak için kullanılan elektrikli bir cihazdır. Özel bir röle türü olarak kabul edilir. Fakat röle ile kontaktör arasındaki temel fark, kontaktörün daha yüksek akım taşıma kapasiteli uygulamalarda, rölenin ise daha düşük akım uygulamalarında kullanılmasıdır. Kontaktörler sahaya kolayca monte edilebilirler ve boyut olarak kompakttırlar. Genel olarak, bu elektrikli cihazlar birden fazla kontağa sahiptir. Bu kontaklar çoğu durumda normalde açıktır ve kontaktör bobinine enerji verildiğinde yüke çalışma gücü sağlar.

Çeşitli kontaktör türleri vardır ve her türün kendi özellikleri, yetenekleri ve uygulamaları vardır. Kontaktörler, akımı birkaç amperden binlerce amper'e kadar geniş bir akım aralığında ve 24 VDC'den binlerce volta kadar olan gerilimlerde kesebilir.

Kontaktörlerin Çalışma Prensibi

Kontaktörden geçen akım, elektromıknatısı uyarır. Uyarılmış elektromıknatıs, kontaktör çekirdeğinin armatürü hareket ettirmesine neden olan bir manyetik alan üretir. Normalde kapalı bir kontak, sabit kontaklar ile hareketli kontaklar arasındaki devreyi tamamlar. Bu, akımın bu kontaklardan yüke geçmesine izin verir. Akım kesildiğinde bobinin enerjisi kesilir ve devreyi açar. Kontaktörlerin kontakları, hızlı açma ve kapama hareketleri ile bilinir.

Aydınlatma Devrelerinde Kontaktör Kullanımı

Aydınlatma kontaktörleri, belirli bir alandaki aydınlatmaya güç sağlayan bir devre aracılığıyla elektrik akışını kontrol eden röle anahtarlarıdır. Uzaktan kontrol edilirler ve doğrudan kontrol edildiğinde operatör için tehlikeli olabilecek yüksek voltajlı kontrol devreleri bulundururlar.

Kontaktörler genellikle ofis binası veya perakende binası gibi büyük aydınlatma kurulumlarının merkezi kontrolünü sağlamak için kullanılır. Kontaktör bobinlerinde güç tüketimini azaltmak için iki adet çalışma bobinine sahip mandallı kontaktörler kullanılmaktadır. Anlık olarak enerji verilen bir bobin, daha sonra mekanik olarak kapalı tutulan güç devresi kontaklarını kapatır; ikinci bobin kontakları açar.

Aydınlatma otomasyonunda, kontaktör seçiminde göz önünde bulundurulması gereken parametrelerden bazıları şunlardır:

► Aydınlatmanın tipi,
► Kullanılan aydınlatma armatürü sayısı ve güç değerleri
► Bağlantı şekli
► Güç faktörü

Chint Aydınlatma Otomasyonu Kontaktörleri

AC kontaktör ve DC kontaktör olarak ikiye ayrılan kontaktörler; güç, dağıtım ve elektrik alanında kullanılırlar. Ana devreyi, kontrol bobini üzerinden açıp kapatmak için kullanılan CHINT kontaktör; hava tipi, vakum tipi, modül tipi, kapasitans tipi vb. dahil olmak üzere eksiksiz bir tip yelpazesine sahiptir.

Çalışma koşulları: Ortam hava sıcaklığı - 5 ℃ ~ + 40 ℃ olduğunda, kontaktör emme bobinine nominal kontrol güç kaynağı voltajı uygulanır. Böylece kararlı bir duruma ısıtıldığında, kontaktör (%85 ~ %110) aralığındaki herhangi bir voltaj altında güvenilir bir şekilde kapatılabilir. Serbest bırakma voltajı ne %75 den yüksek ne de %20'den az olur.

NCH8 Serisi ve NCH8-M Serisi kontaktörler (soldan sağa)

NCH8 Serisi Modüler Kontaktör

► 63A’e kadar, farklı kontak pozisyonları, 2 kutup ve 4 kutup seçenekleri ile kontrol sağlar.
► Sessiz çalışma özelliği ile bina içi kullanıma uygundur.
► IEC/EN 61095 standartlarına uygun üretilmiştir.
► Elektrik değerleri; 20A, 25A, 40A, 63A, 230V, 400V'a kadar AC50/60Hz’dir.
► Kompakt tasarım ve modülerleştirme tasarımı yönü ile de öne çıkan bir ürün olmaktadır.
► Operasyon güvenliğini büyük ölçüde artırmak için mükemmel bir performansa sahip yalıtım malzemesi kullanılmıştır.
► Zarif bir görünüme sahip olan CHINT-NCH8 Serisi Kontaktörler için montaj esnasında kolaylık sağlanması açısından talimat şemasına rahat çalışma modülü eklenmiştir.
► Operasyon güvenliğini büyük ölçüde artırmak için mükemmel bir performansa sahiptir.
► IP20

NCH8-M Serisi Modüler Kontaktör

► NCH8-M serisi modüler kontaktörler 50/60Hz frekanslı, 400V’a kadar anma gerilimli ve 63A’e kadar anma akımlı güç sistemlerinde kullanılır.

► AC-7a ve AC-7b kullanım kategorileri altında manuel ya da uzaktan kontrollü olarak kullanılabilir.
► Ürün kısa devre kesme amaçlı kullanılamaz, bu sebeple uygun bir sigorta ile birlikte kullanılmalıdır.
► IEC/EN 61095, IEC/EN60947-4-1 standartlarına uygun üretilmiştir.

Yapısı ve Çalışma Prensibi

► Anahtar ‘‘O’’ pozisyonundayken kontaktör açık konumdadır, iletim yoktur.
► Anahtar ‘‘Auto’’ pozisyonundayken normal kontaktörler gibi güç beslemesine bağlı olarak çalışır.
► Anahtar ‘‘I’’ pozisyonunda iken kontaktör anında iletime girer ve güç kesildiğinde anahtar otomatik olarak ‘‘Auto’’ pozisyonuna gelir.
► Anahtar ‘‘I’’ pozisyonunda iken bir tornavida yardımıyla pini ‘‘P’’pozisyonuna doğru kaydırırsanız güç kesildiğinde anahtar otomatik olarak ‘‘Auto’’ pozisyonuna geçmez.