İş Güvenliği Uzmanı Nasıl Olunur ?
[Özel Dosya]

İşyerlerinde iş sağlığı ve güvenliğinin sağlanması ve mevcut sağlık ve güvenlik şartlarının iyileştirilmesi gündemi ile İş Güvenliği Uzmanlığı'nı sizler için araştırdık. İş Güvenliği Nedir? Kimler İş Güvenliği Uzmanı olabilir? Aranan Şartlar Nelerdir? ve daha merak ettikleriniz detayları ile yazımızın devamında.

A- A+

06.02.2015 tarihli yazı 48962 kez okunmuştur.

İş Güvenliği Uzmanlığı Nedir?

İşyerlerinde iş sağlığı ve güvenliğinin sağlanması ve mevcut sağlık ve güvenlik şartlarının iyileştirilmesi amacı ile 30.06.2012 tarih ve 28339 sayılı resmi gazetede yayımlanan 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği kanunu ile mühendis, mimar ve teknik elemanların iş sahası genişlemiş bulunmaktadır. İş Güvenliği Uzmanlığını tanımlayacak olursak, 29.12.2012 tarih ve 28512 sayılı resmi gazetede yayımlanan İş Güvenliği Uzmanlarının Görev, Yetki, Sorumluluk ve Eğitimleri Hakkında ki Yönetmeliğin 4. Maddesinde şöyle tanımlanmıştır;

İş Güvenliği Uzmanı: İş sağlığı ve güvenliği alanında görev yapmak üzere Bakanlıkça yetkilendirilmiş, iş güvenliği uzmanlığı belgesine sahip mühendis, mimar veya teknik eleman.

Teknik Eleman: Teknik öğretmenler, üniversitelerin fen veya fen-edebiyat fakültelerinin fizik veya kimya bölümleri mezunları ile üniversitelerin meslek yüksekokullarının iş sağlığı ve güvenliği programı mezunlarını kapsar.

►İlginizi Çekebilir: İş Sağlığı ve Güvenliği Hakkında Her Şey

İş Güvenliği Uzmanı Olmak için Ne Yapmalı?

Mühendis, mimar veya teknik elemanlar; İş güvenliği uzmanlığı eğitimlerini vermek üzere, gerekli donanım ve personele sahip olan ve Bakanlıkça yetkilendirilen kamu kurum ve kuruluşları, üniversiteler ve Türk Ticaret Kanunu hükümlerine göre faaliyet gösteren şirketlerce kurulan ve işletilen müesseseler tarafından düzenlenen eğitimlere katılıp daha sonra İş Sağlığı Güvenliği Genel Müdürlüğü tarafından yapılacak, ya da yaptırılacak sınavda başarılı olduklarında yine İş Sağlığı ve Güvenliği Genel Müdürlüğü tarafından düzenlenen iş güvenliği uzmanlığı belgesi alırlar.

► Yapılan bu sınavlarda sorulan 4 şıklı 100 sorudan 70 veya daha üstü puan alanlar, İş Güvenliği Uzmanlığı Sertifikasını almaya hak kazanırlar.

► Alınan eğitimlerin süresi her sertifika için 220 saattir. Bunun 180 saati teori olup 40 saati de pratik eğitimdir. Teorik eğitimin en fazla yarısı uzaktan eğitim ile verilebilir.

► Nufüs cüzdanı onaylı örneği, 1 adet resim, diploma onaylı örneği, eğitim alacağınız kurum için başvuru belgesi, ücreti ödediğinize dair dekontun bulunduğu belgelerle İş Güvenliği Uzmanlığı Eğitimleri için başvurabilirsiniz.

► Alınan eğitimin 2 sınav hakkı vardır. Eğitimden sonra üç yıl içerisinde girilen ilk sınavda başarısızlık durumunda tekrar 1 kez daha sınava girme şansınız vardır. Fakat 2 sınavdan da başarısız olmanız veya eğitimden sonra sınavlara katılım süresi olan üç yılı aşmanız durumunda yeniden eğitimi almanız ve yeniden eğitim ücreti ödemeniz gerekmektedir.

►İlginizi Çekebilir: Ülkemizde Elektrik Kazaları ve İstatistikler

İş Güvenliği Uzmanlığının Görev Alanları ile İlgili Önemli Hususlar

6331 sayılı kanunla çalışanı olan ve kanunda belirtilen istisna iş yerleri dışında tüm işyerlerinde İş yeri Hekimi ve İş Güvenliği Uzmanlığı hizmeti alma zorunluluğu getirilmiştir. Bu kanunla iş yerleri çok tehlikeli, tehlikeli ve az tehlikeli olarak sınıflandırılmıştır.

Tehlike sınıfı: İş sağlığı ve güvenliği açısından, yapılan işin özelliği, işin her safhasında kullanılan veya ortaya çıkan maddeler, iş ekipmanı, üretim yöntem ve şekilleri, çalışma ortam ve şartları ile ilgili diğer hususlar dikkate alınarak işyeri için belirlenen tehlike grubunu ifade eder.

Bu kanunun 9. Maddesinde de;

► İşyeri tehlike sınıfları; 31/5/2006 tarihli ve 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun 83 üncü maddesine göre belirlenen kısa vadeli sigorta kolları prim tarifesi de dikkate alınarak, İş Sağlığı ve Güvenliği Genel Müdürünün Başkanlığında ilgili taraflarca oluşturulan komisyonun görüşleri doğrultusunda, Bakanlıkça çıkarılacak tebliğ ile tespit edilir.

► İşyeri tehlike sınıflarının tespitinde, o işyerinde yapılan asıl iş dikkate alınır.

hükmüne göre iş yerlerinin tehlike sınıflandırılması belirlenmektedir.

►İlginizi Çekebilir: Türkiye'de İş Kazaları Koruma Yolları ve İlginç Örnekler

Çok tehlikeli olarak sınıflandırılan işyerlerinde (A) Sınıfı İş Sağlığı ve Güvenliği Uzmanı, Tehlikeli olarak sınıflandırılan işyerlerinde (B) Sınıfı İş Sağlığı ve Güvenliği Uzmanı, Az tehlikeli olarak sınıflandırılan işyerlerinde (C) Sınıfı İş Sağlığı ve Güvenliği Uzmanı çalıştırma zorunluluğu getirilmiştir. Ancak kanunun geçici 4. Maddesi ile;

"6331 sayılı kanunun 8 inci maddesinde belirtilen çok tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerinde (A) sınıfı belgeye sahip iş güvenliği uzmanı görevlendirme yükümlülüğü, bu işyerlerinde Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren dört yıl süreyle (B) sınıfı belgeye sahip iş güvenliği uzmanı görevlendirilmesi; tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerinde ise (B) sınıfı belgeye sahip iş güvenliği uzmanı görevlendirme yükümlülüğü, bu işyerlerinde Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren üç yıl süreyle (C) sınıfı belgeye sahip iş güvenliği uzmanı görevlendirilmesi kaydıyla yerine getirilmiş sayılır." diye atfedilmiştir.

Yine 29.12.2012 tarih ve 28512 sayılı resmi gazetede yayımlanan İş Güvenliği Uzmanlarının Görev, Yetki, Sorumluluk ve Eğitimleri Hakkında ki Yönetmeliğin geçici 2. Maddesinde de "Üç yıllık mesleki tecrübe ve (C) veya (B) sınıfı iş güvenliği uzmanlığı belgesine sahip iş güvenliği uzmanları; sektörel düzenleme kapsamında kendi meslek dallarına uygun işlerin yapıldığı işyeriyle sınırlı olmak üzere, bütün tehlike sınıflarındaki işyerlerinde görevlendirilebilirler. Bu hüküm, maddenin yürürlüğe giriş tarihinden itibaren yedi yıl geçerlidir. Bu süre içinde işyerinin tehlike sınıfına uygun belge almayan veya alamayan iş güvenliği uzmanları için söz konusu görevlendirmeler kazanılmış hak sayılmaz." hükmü getirilmiştir.

Ve yine bu hususla ilgili 14.06.2013 tarihli 28677 sayılı resmi gazetede yayınlanan Çok Tehlikeli İşlerde Görevlendirilebilecek (C) Sınıfı İş Güvenliği Uzmanları Hakkında Tebliğ de, (C) sınıfı iş güvenliği uzmanlarının görev alabileceği çok tehlikeli işler ve görevlendirme işlemleri görevlendirileceği yerler belirtilmiştir.

► İlgili Tabloyu Görmek İçin Tıklayınız

İş Güvenliği Uzmanlığı Belgesi

(A) Sınıfı İş Güvenliği Uzmanlığı Belgesi Kimlere Verilir?

► (B) sınıfı iş güvenliği uzmanlığı belgesiyle en az dört yıl fiilen görev yaptığını iş güvenliği uzmanlığı sözleşmesi ile belgeleyen ve (A) sınıfı iş güvenliği uzmanlığı eğitimine katılarak yapılacak (A) sınıfı iş güvenliği uzmanlığı sınavında başarılı olan mühendis, mimar veya teknik elemanlara,

► Genel Müdürlük ve bağlı birimlerinde mühendis, mimar veya teknik eleman olarak en az on yıl görev yapmış olanlardan (A) sınıfı iş güvenliği uzmanlığı için yapılacak sınavda başarılı olanlara,

► İş sağlığı ve güvenliği veya iş güvenliği programında doktora yapmış olan mühendis, mimar veya teknik elemanlara,

► İş sağlığı ve güvenliği alanında müfettiş yardımcılığı süresi dâhil en az sekiz yıl teftiş yapmış mühendis, mimar veya teknik eleman olan iş müfettişlerine,

► Genel Müdürlük ve bağlı birimlerinde iş sağlığı ve güvenliği alanında uzman yardımcılığı süresi dâhil en az sekiz yıl fiilen görev yapmış mühendis, mimar veya teknik eleman olan Bakanlık iş sağlığı ve güvenliği uzmanlarına,

(B) Sınıfı İş Güvenliği Uzmanlığı Belgesi Kimlere Verilir?

► (C) sınıfı iş güvenliği uzmanlığı belgesiyle en az üç yıl fiilen görev yaptığını iş güvenliği uzmanlığı sözleşmesi ile belgeleyen ve (B) sınıfı iş güvenliği uzmanlığı eğitimine katılarak yapılacak (B) sınıfı iş güvenliği uzmanlığı sınavında başarılı olan mühendis, mimar veya teknik elemanlara Genel Müdürlük tarafından verilir.

► İş sağlığı ve güvenliği veya iş güvenliği alanında yüksek lisans yapmış olan mühendis, mimar veya teknik elemanlardan (B) sınıfı iş güvenliği uzmanlığı için yapılacak sınavda başarılı olanlara Genel Müdürlük tarafından verilir.

(C) Sınıfı İş Güvenliği Uzmanlığı Belgesi Kimlere Verilir?

► (C) sınıfı iş güvenliği uzmanlığı eğitimine katılarak yapılacak (C) sınıfı iş güvenliği uzmanlığı sınavında başarılı olan mühendis, mimar veya teknik elemanlara Genel Müdürlük tarafından verilir.

Esra KELEŞ

Kaynak :

► 6331 Sayılı İş Sağlığı Ve Güvenliği Kanunu, Yönetmelik ve Tebliğler