elektrik port üyelik servisleri elektrik port üyelik servisleri

Bir Elektrik Mühendisinin Gözünden:
Binaların Yangından Korunması Hakkında Yönetmelik |
3. Bölüm

“Binaların Yangından Korunması Hakkında Yönetmelik” yazı serisinin 3. bölümünde, elektrik mühendislerini ilgilendiren maddeleri incelemeye devam edeceğiz.



A- A+
16.11.2016 tarihli yazı 13846 kez okunmuştur.

Yazı Serisinin Önceki Bölümleri:


  Bir Elektrik Mühendisinin Gözünden: Binaların Yangın Korunması Hakkında Yönetmelik|1. Bölüm

 

  Bir Elektrik Mühendisinin Gözünden: Binaların Yangın Korunması Hakkında Yönetmelik|2. Bölüm



Kablolar


Binalarda kullanılacak kabloların yapısına dair açıklamalar madde 83’te belirtilmiştir. Madde 83;

(1) Bir yangın sırasında çalışır durumda kalması gereken;
(a) Yangın kontrol panellerinden, sesli ve ışıklı uyarı cihazlarına, sesli tahliye sistemi amplifikatör ve hoparlörlerine ve acil durum kontrol cihazlarına giden sinyal ve besleme kablolarının,
(b) İtfaiye ve yangın mücadele ekiplerine haber vermek vermek için kullanılan kabloların bina içerisinde kalan kısımlarının,
(c) Ana yangın kontrol paneli ile tali yangın kontrol panelleri ve tekrarlayıcı panellerin birbirleri arasındaki haberleşme ve besleme kablolarınının,
(d) Bütün yangın kontrol panellerine ve tekrarlayıcı panellere enerji sağlayan besleme kablolarının, yangına karşı en az 60 dakika dayanabilecek özellikte olması şarttır.



(2) Yangına karşı dayanıklı olması gereken kabloların, ilgili standartlara uygun olarak deneye tabi tutulmuş ve sertifikalı olması gerekir.

(3) Bir yangının algılanmasından sonra uzun süre çalışır durumda kalması gerekli olmayan yangın uyarı butonlarında, algılayıcılarda ve yangın kontrol panelleri arasındaki kablolarda ve enerjisi kesildiğinde tehlike bir durum oluşmayan elektromanyetik kapı tutuculara ve benzeri cihazlarda giden kablolarda yangına dayanıklılık özelliği aranmayabilir.

(4) Yangın alarım sistemi kablolarının, sistemin sağlıklı ve güvenilir çalışmasını sağlayacak şekilde yangın algılama, kontrol ve uyarı ekipmanı üreticilerinin spesifikasyonlarına uygun tipte olması ve elektriksel gürültü ve benzeri etkilerden korunacak şekilde, diğer sistemlerden ve enerji taşıyan kablolardan ayrılarak tesis edilmesi gerekir.

(5) Sağlık hizmeti amaçlı binalarda, 100’ den fazla kişinin bulunduğu konaklama amaçlı binalarda ve kullanıcı sayısı 1000’ i geçen toplanma amaçlı binalarda her türlü besleme ve dağıtım kabloları ve kablo muhafazalarında kullanılan malzemelerin halojenden arındırılmış ve yangına maruz kaldığında herhangi bir zehirli gaz üretmeyen özellikte olması gerekir.
 

Binalarda yangın sırasında çalışır durumda kalması gereken sistemlerin; besleme ve sinyalizasyon kabloları yangına karşı dayanıklı olması mecburidir.



Periyodik Testler, Bakım ve Denetim 


Periyodik testler, bakım ve denetim konuları madde 84'te yer almaktadır. Madde 84'e göre;

(1) Bu yönetmelikte öngörülen acil aydınlatma, yönlendire ve yangın algılama ve uyarı sistemleri; bina sahibinin ve yöneticinin veya bunların yazılı olarak sorumluluklarını devrettiği bina yetkilisinin sorumluluğu altında, ilgili standartlarda belirtilen sistemin gerektirdiği periyodik kontrole, teste ve bakıma tabi tutulur.

(2) Kabul işlemlerinde de, birinci fıkrada belirtilen hususlara uyulur.


Kazan Dairesi, Jeneratör Odası, Mutfak, Otoparklar ve Tahıl Depolarında Duman Kontrolü


Kazan dairesi, jeneratör Odası, mutfak, Otoparklar ve tahıl depolarında; duman kontrolünün nasıl olması gerektiğine dair detaylar madde 88'de verilmiş olup, madde 88 şu şekildedir.

(1) Dizel pompa ve acil durum jeneratörünü çalıştırabilmek için mekanik havalandırmanın gerekli olduğu yerlerde, bu bölümlerin duman tahliye sistemlerinin; diğer bölümleri hizmet veren sistemlerden bağımsız olarak dizayn edilmesi, havanın doğrudan dışarıdan ve harhangi bir egzoz çıkış noktasında en az 5 m uzaktan alınması ve mahallin egzoz çıkışının da doğrudan dışarıya ve herhangi bir hava giriş noktasından en az 5 m uzağa atılması gerekir.

(2) Otel, restoran, kafeterya ve benzeri yerlerin mutfaklarındaki pişirme alanlarının mekanik egzoz sisteminin; binanın diğer bölümlerine hizmet veren sistemlerden bağımsız olması, egzoz kanallarının, korunmamış yanabilir malzemelerden en az 50 cm açıklıktan geçmesi, egzozun doğrudan dışarıya atılması ve herhangi bir hava girişi açıklığından en az 5m uzakta olması gerekir. Mutfak dışından geçen egzoz kanalının; geçtiği bölümün veya mutfak bölümünün yapısal olarak yangına dayanma süresi kadar bir malzeme ile kaplanması, şayet kanal bir tuğla şaftı içerisiden geçiyor ise, şaftın diğer bölümlerinden ve diğer kanallardan veya servis elemanlarından ayrılması şarttır. Mutfak egzoz kanallarına yangın damperi konulamaz.

(3) Toplam alanı 2000 metrekare'yi aşan kazan dairelerinde, kapalı otopark alanlarında ve bodrum katlardaki depolarda mekanik duman tahliye sistemi yapılması mecburidir. Duman tahliye sisteminin, binanın diğer bölümlerine hizmet veren sistemlerden bağımsız olması ve saatte en az 10 defa hava değişimi sağlaması gerekir.

(4) Un, tahıl, kepek, nişasta ve şeker gibi parlayıcı organik tozlar meydana getiren maddelerin işlendiği, imal veya depo edildiği yerlerde, bu maddelerin tozlarının toplanmasını önleyecek özel havalandırma tertibatı yapılması mecburidir. Bu yerlerde soba, ocak ve benzeri açık ateş kaynağı bulundurulması ve tedbir alınmaksızın kaynak yapılması yasaktır.

(5) Doğalgaz, LPG veya tehlikeli maddeler ile çalışılan yerlerde fanların ve havalandırma motorlarının patlama ve kıvılcım güvenlikli (ex-proof) olması gerekir. Kablo ve pano tesisatlarının da kıvılcım güvenlikli olması şarttır.
 

Doğalgaz, LPG veya tehlikeli maddeler ile çalışılan yerlerde fanların, havalandırma motorlarının, kablo ve pano tesisatlarının kıvılcım güvenlikli (ex-proof) olması gereklidir.

 

Yangın Pompaları


Madde 93’te yangın pompalarına ait detaylara yer verilmektedir. Madde 93’e göre;

(1) Yangın pompaları; sulu söndürme sistemlerine basınçlı su sağlayan, anma debi ve anma basınç değeri ile ifade edilen pompalardır. Pompaların, kapalı vana (sıfır debi) basma yüksekliği, anma basma yüksekliği değerinin en fazla %140’ı kadar olması ve %150 debideki basma yüksekliği anma basma yüksekliğinin %65’inden daha küçük olmaması gerekir. Bu tür pompalar, istenen basınç değerini karşılamak şartıyla anma debi değerlerinin %130’ u kapasitedeki sistem talepleri için kullanılabilir.

(2) Sistemde bir pompa kullanılması halinde, aynı kapasitede yedek pompa olması gerekir. Birden fazla pompa olması halinde, toplam kapasitenin en az %50’si yedeklemek şartıyla, yeterli sayıda yedek pompa kullanılır.

(3) Pompanın çevrilmesi, elektrik motoru yanı sıra içten yanmalı motorlar veya türbinler ile olabilir.

(4) Yedek dizel motor tahrikli pompa kullanılmadığı takdirde, yangın pompalarının enerji beslemesi güvenir kaynaktan ve binanın genel elektrik sisteminden bağımsız olarak sağlanır.


(5) Yangın pompalarının, otomatik hava boşaltma valfi ve sirkülasyon rahatlama valfi gibi yardımcı elemanlarının bulunması gerekir.

(6) Her pompanın ayrı bir kumanda panosu ve panosunun da kilitli olması gerekir. Elektrik kumanda panosunun, faz hatasının, faz sırası hatasının  ve kumanda fazı hatasının  bilgi ışıkları ile donatılması gerekir. Pano ana giriş-devre kesicisine pano kilidi açılmadan erişilememesi gerekir.

(7) Her pompanın ayrı bir kumanda basınç anahtarının olması gerekir. Basınç anahtarlarının; kumanda panosunun içine yerleştirilmiş, su basıncını boru bağlantısıyla hisseden, su darbelerine karşı korumalı, alt ve üst değerler ayrı ayrı ve bağımsız olarak ayarlanabilir ve ayarladıktan sonra kilitlenebilir olması şarttır.

(8) Pompa kontrolü basınç kumandalı; tam veya yarı otomatik olabilir.

(9) Pompa odası veya pompa istasyonunda elektrik motor tahrikli pompalar için +4˚C ve dizel motor tahrikli pompalar için +10˚C üzerinde sıcaklığın sürekli sağlanabilmesi için uygun gereçler sağlanır.

(10) Pompa istasyonunda, servis muayene ve ayar gerektiren cihazların çalışma alanı etrafında acil aydınlatma sağlanması şarttır.

(11) Zemin yeterli bir drenaj için eğimli hazırlanarak suyun pompadan, sürücüden ve kontrol panosu gibi kritik cihazlardan uzaklaştırılması sağlanır.


 


Yedek dizel motor tahrikli pompa kullanılmadığı takdirde, yangın pompalarının enerji beslemesi güvenir kaynaktan ve binanın genel elektrik sisteminden bağımsız olarak sağlanır.



Taşınabilir Söndürme Cihazları


Taşınabilir söndürme cihazları ile ilgili detaylar madde 99'da yer almakta olmaktadır. Madde 99'a göre;

(1) Taşınabilir söndürme cihazlarının tipi ve sayısı, mekanlarda var olan durum ve risklere göre belirlenir. Buna göre;
a) A sınıfı yangın çıkması muhtemel yerlerde, öncelikle çok maksatlı kuru kimyevi tozlu veya sulu,
b) B sınıfı yangın çıkması muhtemel yerlerde, öncelikle kuru kimyevi tozlu, karbondioksitli veya köpüklü,
c) C sınıfı yangın çıkması muhtemel yerlerde, öncelikle kuru kimyevi tozlu veya karbondioksitli,
ç) D sınıfı yangın çıkması muhtemel yerlerde, öncelikle kuru metal tozlu, 
söndürme cihazları bulundurulur. Hastanelerde, huzurevlerinde, anaokullarında ve benzeri yerlerde sulu veya temiz gazlı söndürme cihazlarının tercih edilmesi gerekir.

(2) Düşük tehlike sınıfında her 500 metrekarelik, orta tehlike ve yüksek tehlike sınıfında her 250 metrekare yapı inşaat alanı için 1 adet olmak üzere, uygun tipte 6 kg'lık kuru kimyevi tozlu veya eşdeğeri gazlı yangın söndürme cihazları bulundurulması gerekir.

(3) Otoparklarda, depolarda, tesisat dairelerinde ve benzeri yerlerde ayrıca tekerlekli tip söndürme cihazı bulundurulması mecburidir.

(4) Söndürme cihazları dışarıya doğru, geçiş boşluklarının yakınına ve dengeli dağıtılarak, görülebilecek şekilde işaretlenir ve her durumda kolayca girilebilir yerelere, yangın dolaplarının içine veya yakınına yerleştirilir. Söndürme cihazlarına ulaşma mesafesi en fazla 25 m olur. Söndürme cihazlarının, kapı arkasında, yangın dolapları hariç kapalı dolaplarda ve derin duvar girintilerinde bulundurulması ve ısıtma cihazlarının üstüne veya yakınına konulmaması gerekir. Ancak herhangi bir sebeple söndürme cihazlarının doğrudan görünmesini engelleyen yerlere konulması halinde, yerlerinin uygun fosforlu işaretler ile gösterilmesi şarttır.

(5) Taşınabilir söndürme cihazlarında söndürücünün duvara bağlantı asma halkası duvardan kolaylıkla alınabilecek şekilde yerleştirili ve 4 kg'dan daha ağır ve 12 kg' dan daha hafif olan cihazların zeminden olan yüksekliği yaklaşık 90 cm' yi aşmayacak şekilde montaj yapılır.

(6) Arabalı yangın söndürme cihazlarının TS EN 1866 ve diğer taşınabilir yangın söndürme cihazlarının TS 862-EN 3 kalite belgelei olması şarttır.

(7) Yangın söndürme cihazlarının periyodik kontrolü ve bakımı TS ISO 11602-2 standardına göre yapılır. Söndürme cihazlarının bakımını yapan üreticinin veya servis firmalarının dolum ve servis yeterlilik belgesine sahip olması gerekir. Servis veren firmalar, istenildiğinde müşterilerine belgelerini göstermek zorundadır. Söndürme cihazlarının standartlarda belirtilen hususlar doğrultusunda yılda bir kez yerinde genel kontrolleri yapılır ve dördüncü yılın sonunda içindeki maddeleri yenilenerek hidrostatik testleri yapılır. Cihazlar dolum için alındığında, söndürme cihazlarının bulundukları yerleri tehlike altında bırakmamak için, servisi yapan firmalar, bakıma aldıkları yangın söndürme cihazlarının yerine, aldıkları söndürücü cihazın özelliğinde ve aynı sayıda kullanıma hazır yangın söndürme cihazlarını geçici olarak bırakmak zorundadır.

(8) Binalara konulacak yangın söndürme cihazlarının cinsi, miktarı ve yerlerinin belirlenmesi konusunda, gerekirse mahalli itfaiye teşkilatının görüşü alınabilir.



 

LPG Tüplerinin Depolanmasına İlişkin Esaslar


LPG tüplerinin depolanmasına ilişkin esaslar madde 106'da yer almaktadır. Madde 106 şu şekildedir.

(1) LPG depolanacak binaların;
a) Müstaki ve tek katlı olması,
b) Döşemesinin, tavanın ve duvarlarının yangına en az 120 dakika dayanıklı malzeme ile yapılması,
c) Çatısında hafif malzemeler kullanılması,
ç) Dış duvarlarında veya çatısında, her 3 metreküp depo hacmi için en az 0.2 metrekarelik kırılmaz cam veya benzeri hafif malzeme ile kaplanmış bir boşluk bırakılması,
d) Depo kapılarının yangına karşı en az 90 dakika dayanıklı malzemeden yapılması, şarttır.

(2) Tüplerin depolama mahallinde, aşırı sıcaklık artışına ve insan veya araç trafiğine maruz kalmayacak ve fiziki hasar görmeyecek tarzda yerleştirilmesi gerekir. Tüp içerisindeki LPG' nin gaz fazıyla doğrudan temas halinde olması için, tüplerin, emniyet valfleri LPG sıvı fazı seviyesinden yukarıda olacak konumda, yana yatırılmış veya baş aşağı durumda olmaksızın dik olarak depolanması gerekir.

(3) Depolarda ısıtma ve aydınlatma amacı ile açık alevli cihazlar kullanılamaz.

(4) Depoların döşeme hizasında ve bölme duvarlarının tabana yakın kısımlarında açılıp kapanabilen havalandırma menfezleri bulundurulur.

(5) Doğal havalandırma uygulanması halinde, dış duvarların her 600 cm' si için en az 1 adet menfez bulunması şarttır. Dış duvar uzunluğunun 600 cm' yi geçmesi halinde, menfez adeti aynı oranda arttırılır. Menfezlerin her birinin alanının en az 140 santimetrekare ve menfezlerin toplam alanının, döşeme alanının her metrekaresi için en az 65 santimetrekare olması gerekir.

(6) Havalandırma fan ile yapılıyor ise;
a) Patlama ve kıvılcım güvenlikli (ex-proof) malzeme kullanılması,
b) Havalndırma debisinin döşemenin her bir metrekaresi için en az 0.3 metreküp/dakika olması,
c) Havalandırma çıkış ağzının diğer binalardan en az 3 metre uzaklıkta bulanması,
ç) Havalandırma kanalının zeminden itibaren tespit edilmesi,
d) Kablo ve pano tesisatının kıvılcım güvenlikli olması,

(7) Depoların döşemeleri tabii veya tesviye zemin seviyesinden aşağıda olamaz. Döşemenin dondurulmuş durumda olması ve havalandırılması gerekir.

(8) Tüpler, depoların çıkış kapıları ve merdiven boşluklaı yakınına konulamaz ve kaçış yollarını engelleyecek şekilde depolanamaz.

(9) Tüpler, vanalarının üzerinde emniyet tıpası takılmış olarak ve dolu tüpler ise, vanalarının üzerinde ilk kullanım kapağı takılmış olarak depolanır.

(10) Boş tüpler tercihen açıkta depolanır. Bina içinde depolanacaklar ise, depolama miktarının hesaplanmasında dolu tüp gibi kabul edilir.

(11) Depo binalarının elektrik sistemleri, ankastre olarak kıvılcım ve kısa devre oluşturmayan özellikteki malzeme ile yapılır. Elektrik anahtarlarının bina dış yüzeyinde ve zeminden 2 metre yükseklikte bulunması ve aydınlatma armatürlerinin tavana monte edilmiş olması gerekir.

(12) Depolarda ısıtma sadece merkezi sistem ile yapılır ve ısı merkezi dışarıda olur. Tüpleri kalorifer radyatörlerinden en az 2 metre uzaklıkta bulundurulması gerekir.

(13) Özel olarak inşa edilmiş LPG dağıtım depolarında, tüplere doldurulmuş durumda en çok 10000 kg gaz bulundurulabilir. Bu binaların  okul ve cami gibi kamuya açık binaların arsa sınırından en az 25 m ve diğer binaların arsa sınırından en az 15 m uzaklıkta bulunması gerekir. LPG ve ticari propan tüpleri, birbiriyle karışmayacak şekilde depolanır.

(14) Bina dışında LPG' nin tüplere dondurulmuş halde depolandığı mahallin emniyet şeridinin, asgari emniyet uzaklıklarının Ek-9'da ki gibi olması şarttır.

(15) Bina dışındaki özel tüp depolarının bulunduğu güvenlik sahası, tel çit veya duvar ile çevrilir ve üzerinde ikaz levhaları konulur.

(16) Tüp depolanmasında kullanılan özel binalarının girişine ikaz levhaları konulur.
 


LPG İkmal İstasyonları


LPG ikmal istasyonlarının gerek projelendirilmesinde gerekse uygulanmasında dikkat edilecek hususlar madde 110' da yer almaktadır. Madde 110' a göre;

(1) LPG istasyonlarında mesafeleri bakımında Ek-13'te yer alan uzaklıklara, diğer güvenlik tedbirleri bakımından ise ilgili yönetmelik ve standartlara uyulur.

(2) LPG ikmal istayonlarındaki tanklar yeraltında tesis edilir.

(3) Dispenser ise trafik yolu arasında giriş-çıkış kısımı hariç en az 50 cm yüksekliğinde sabit korugan yapılır. Dispenser ve tank sahasına, yerden en fazla 20 cm yüksekte, kıvılcım güvenlikli (Muhtemel Patlayıcı Ortam - ATEX - Belgeli, ex-proof), en az birer LPG algılaycısı olan sesli veya ışıklı gaz dedektörü ve alarm sistemi konulur. Gaz kaçağı olması halinde, alarm sisteminin tesisin yangın söndürme ve aydınlatma sistemi haricinde bütün elektriği kesebilmesi gerekir.

(4) Tankın çevresi, tank dış cidarının en az 1 m uzağından itibaren en az 180 cm yükseklikte tel örgü veya tel çit ile çevrilir.

(5) Tank sahasında ve dispenserin 5 m' den daha yakınında herhangi bir kanal veya kanalizasyon girişi ve benzeri çukurluklar bulunamaz.

(6) Tankarlın 3 m yakınında yanıcı madde bulundurulmaz ve bu uzaklıktaki kolay tutuşabilen kuru ot ve benzeri maddelerle gerekli mücadele yapılır.

(7) Boru, vana, pompa, motor ve dispenser üzerindeki bütün topraklamaların eksiksiz olması ve tanklara katodik koruma yapılması gerekir.

(8) İstasyon sahası içerisinde, çapraz ve karşılıklı konumda, 2 adet spiral hortumlu yangın dolabı ve 1 adet sis lansı bulundurulması, bunlar için en az 20 metreküp kapasitede yangın suyu deposu tesis edilmesi ve yangın dolaplarının 700 kPA basıncı olan pompa ile su deposuna bağlanması mecburidir.

 
 
LPG ikmal istayonlarındaki tanklar yeraltında tesis edilir

 

LPG Depolanması ve İkmal İstasyonları ile İlgili Güvenlik Tedbirleri


LPG depolanması ve ikmal istasyonları ile ilgili güvenlik tedbirleri madde 111' de yer almaktadır. Madde 111' e göre;

(1) LPG depolanmasında ve ikmal istasyonlarında aşağıda belirtilen yangın güvenlik tedbirlerinin alınması gerekmektedir.

a) Genel tedbirler:
1) Tank etrafında çukur zemin, foseptik benzerleri bulunamaz.
2) Yerüstü tankları en az 3 m ve yeraltı tankları en az 1 m uzakıktan itibaren tel örgü veya çit ile çevrilir ve bu mesafeler içinde ot ve benzeri kolay yanabilir maddeler bulundurulmaz.
3) Tankların yakınından veya üstünden elektrik enerjisi nakil hatları geçemez. Anma gerilimi 0.6 ila 10.5 kV olan nakil hattının, dikey doğrultudan her yandan 2 m uzaklıkta ve anma gerilimi 10.5 kV' ın üzerinde olan nakil hattının da, yatay doğrultuda her yönden 7.5 m uzaklıkta olması gerekir.
4) Depolama alanlarında, çıkabilecek yangınları güvenlik sorumlularına uyarı verecek bir alarm sistemi olması şarttır.
5) Tank sahasına her yönden okunacak şekilde ikaz levhaları yerleştirilmesi gerekir.
6) Örtülü tankların; toprak veya yanmaz nitelikte korozyona ve ısıya dayanıklı malzeme ile veyahut dere kumu ile örtülmesi, örtü kalınlığının en az 300 mm olması, örtülü ve toprakaltı tanklarda katodik koruma yapılması şarttır.

b) Algılama ve elektrik tesisatı:

1) Depo ve tank sahasındaki elektrik tesisatı, patlama ve kıvılcım güvenlikli olarak projelendirilir.
2) Gaz kaçaklarına karşı patlama ve kıvılcım güvenlikli gaz algılama sistemi (Muhtemel Patlayıcı Ortam – ATEX – Belgeli, ex-proof) yapılır.
3) Gaz kapatma vanasının algılama sistemine bağlanması ve tehlike anında otomatik olarak kapanması; ayrıca, gaz kapatma vanasının, gaz kaçağı ve yangın halinde uzaktan kapatılabilir özellikte olması gerekir.
4) Yangın veya gaz kaçağı gibi acil hallerde personeli ikaz etmek üzere, sesli alarm sistemi bulunması mecburidir.
5) Yıldırım tehlikesine karşı ilgili yönetmeliklere ve standartlara uygun yıldırımdan korunma tesisatı yapılır.
6) Yerüstü tank boru ve dispenslerin topraklamalarının uygun olması, tank ve dispenser bölgesinde statik topraklama penseleri bulunması gerekir.

c) Soğutma ve söndürme sistemleri:

1) Depo ve tank alanlarında TS862-EN 3' e uygun en az 2 adet 12 kg' lık kuru kimyevi tozlu yangın söndürme cihazı bulundurulur. Kapasitesi 10000 kg' dan fazla 100000 kg' dan az olan depolara, en az 1 adet 12 kg' lık kuru kimyevi tozlu yangın söndürme cihazı ilava edilir. 100000 kg ve üzerindeki her 250000 kg için ilava olarak 1 adet 12 kg' lık kuru kimyevi tozlu söndürme cihazı bulundurulur.
2) Toplam kapasitesi 10 metreküpten den daha büyük depolarda ve yerüstü tanklarında soğutma için yağmurlama sistemi bulunması mecburidir. Projelendirmede, risk analizi sonuçşlarına göre, bir yangın anında çevresindeki en fazla tanki etkileyebileceği kabul edilen yangına maruz tankın toplam dış yüzey alanı ile bu tanktan etkilenebilecek yakın çevresindeki tankların yalnızca dış yüzey alanlarının 1/2' sinin toplamının her metrekaresi için 10 l/dak, tankların depolama alanı içerisinde birden fazla bölgede gruplandırılması halinde, yine aynı esaslara göre bulunacak en büyük tehlike riski taşıyan grup tankların veya tank dış yüzey toplam alanlarının her metrekaresi için 10 l/dak veya tüp depolama, dolum tesisi platformu ve sundurma gibi alanlarının her metrekaresi için en az 10 l/dak su debisi alınması ve su deposunun bu debiyi en a 60 dakika karşılayacak kapasitede olması gerekir. Hesaplanan su miktarını depolama tankları üzerine veya platform veya sundurma alanına uygun şekilde dağıtabilecek yağmurlama sistemi yapılması şarttır. Yağmurlama sistemine ve yangın musluklarına ihtiyaca uygun olarak suyu pompalayacak, biribirini yedekleyecek en az 2 pompa bulundurulur ve bu pompaların çıkış basıncı 700 kPA'  dan az olamaz. Pompaların çalıştırılmasının otomatik veya uzaktan kumandalı olması ve bu sistemin haftada en az bir kere çalıştırılarak kontrol edilmesi gerekir. Pompalardan birisinin jeneratörden doğrudan beslenmesi veya dizel pompası olması şarttı.r
3) Tüp depolama tesislerinde en az 2 adet yangın hidrantı veya komple yangın dolabı bulunudurulur. Yangın dolaplarında itfaiye standartlarına uygun hortum ve lans bulundurulur.
4) Kapasitesi 100 metreküp' ten daha fazla olan yerüstü tüp depolama tesisleri ile tank ve dolum tesislerine çaprazlama olarak her birisi en az 1200 l/dak debide en az 2 adet sabit monitör yerleştirilir.
 


ç) Bakım, eğitim ve testler:

1) Statik topraklama ölçümleri, yılda en az 1 defa yetki belgeli uzman kişi ve kuruluşlar tarafından yapılır ve sonuçları dosyalanır. Yaylı emniyet valflerinin hidrostatik testleri, 5 yılda bir yapılır. Tankların hidrostatik testleri ise 10 yılda bir yapılır. Türk Standartlarında ve Avrupa Standartlarında belirtilen hidrostatik test alternatifi olan test ve kontrol yöntemleri de uygulanabilir.
2) LPG satılması, kullanılması ve denetlenmesi gibi işler ile direkt olarak ilgilenen personelin tamamına LPG güvenlik tedbirleri, istasyonlarındaki ilgiliere ise, gaz kaçağı veya yangın olduğunda müdahalenin nasıl yapılması gerektiği, gaz şirketleri tarafından uygulamalı tatbikat ile anlatılır. Nazari ve uygulamalı eğitimleri veren firmalar, bu eğitime tabi tutulmuş personele belge verir.

 


Doğalgaz Kullanım Esasları


Doğalgaz kullanım esaslarına dair bilgiler madde 112'de yer almaktadır. Madde 112' ye göre;
 
(1) Doğalgaz kullanımı konusunda, doğalgaz ile ilgili mevzuat ve standart hükümlerine ve aşağıda belirtilen hususlara uyulur.

a) Doğalgazın kazan dairelerinde kullanılması hâlinde, kazan dairesinde bulunan ve enerjinin alınacağı enerji tablosunun, etanj tipi patlama ve kıvılcım güvenlikli olması, kumanda butonlarının pano ön kapağına monte edilmesi ve kapak açılmadan butonlar ile çalıştırılması ve kapatılması gerekir.
b) Kazan dairelerinde, muhtemel tehlikeler karşısında, kazan dairesine girilmesine gerek olmaksızın dışarıdan kumanda edilerek elektriğinin kesilmesini sağlayacak biçimde ilave tesisat yapılır.
c) Kazan dairelerinde aydınlatma sistemleri; tavandan en az 50 cm sarkacak şekilde veya üst havalandırma seviyesinin altında kalacak şekilde veya yan duvarlara etanj tipi fluoresan veya contalı glop tipi armatürler ile yapılır ve tesisat antigron olarak tesis edilir.
ç) Isı merkezlerinin girişinde 1 adet emniyet selonoid vanası bulunması ve bu vananın en az 2 adet patlama ve kıvılcım güvenlikli kademe ayarlı gaz sensöründen kumanda alarak açılması gerekir. Büyük tüketimli ısı merkezlerinde, entegre gaz alarm cihazı kullanılması da gerekir.
d) Cebri havalandırma gereken yerlerde fan motorunun brülör kumanda sistemi ile paralel çalışması ve fanda meydana gelebilecek arızalarda brülör otomatik olarak devre dışı kalacak şekilde otomatik kontrol ünitesi yapılması gerekir. Hava kanalında gerekli hava akışı sağlanmayan hâllerde, elektrik enerjisini kesip brülörü devre dışı bırakması için, cebri hava kanalında duyarlı sensör kullanılır. Brülör ve fan ayrı ayrı kontaktör termik grubu ile beslenir.
e) Kazan dairelerinde bulunan doğalgaz tesisatının veya bağlantı elemanlarının üzerinde ve çok yakınında yanıcı maddeler bulundurulamaz.
f) Doğalgaz kullanım mekânlarında herkesin görebileceği yerlere doğalgaz ile ilgili olarak dikkat edilecek hususları belirten uyarı levhaları asılır.
g) Herhangi bir gaz sızıntısında veya yanma hadisesinde, gaz akışı, kesme vanasından otomatik olarak durdurulur.
ğ) Brülörlerde alev sezici ve alevin geri tepmesini önleyen armatürler kullanılır.
h) Bina servis kutusu, ilgili gaz kuruluşunun acil ekiplerinin kolaylıkla müdahale edebileceği şekilde muhafaza edilir. Servis kutusu önüne, müdahaleyi zorlaştıracak malzeme konulamaz ve araç park edilmez.
ı) Bina içi tesisatın, gaz kesme tüketim cihazlarının ve bacaların periyodik kontrolleri ve bakımları yetkili servislere yaptırılır.
i) Doğalgaz kullanıcılarının tesisatlarını tanıması, gaz kesme vanalarının yerlerini öğrenmesi ve herhangi bir gaz kaçağı olduğunda buna karşı hareket tarzına dair bilgi sahibi olması gerekir.
j) Birinci ve ikinci derece deprem bölgelerinde bulunan otel ve motel gibi konaklama tesisleri, toplanma amaçlı binalar, sağlık, eğitim, ticaret ve sanayi binaları ile yüksek binaların ana giriĢinde, sarsıntı olduğunda gaz akıĢını kesen tertibat, gaz dağıtım şirketi veya yetkili kıldığı kuruluş tarafından yaptırılır ve belediye gaz dağıtım şirketi tarafından kontrol edilir. Gaz akışını kesen tertibat herhangi bir nedenle gaz akışını kestiği takdirde kesilen gazın tekrar açılması için bir bedel talep edilemez.
 
 

 

Akaryakıt Servis İstasyonları


Akaryakıt servis istasyonları ile ilgili detaylar madde 121'de yer almaktadır. Madde 121'e göre;

Yönetmeliğin 121. Maddesi, akaryakıt servis istasyonlarıyla ilgili detaylar bulunmaktadır. İlgili maddenin 4. Fırkasının ç bendine göre;

(ç) Enerji nakil hatları ve yeraltı kabloları ile ilgili hususlar hakkında, 30/11/2000 tarihli ve 24246 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Elektrikli Kuvvetli Akım Tesisleri Yönetmeliği hükümleri uygulanır.

 

Mevcut Binalarda Asansörler


Mevcut binalarda asansörlerin nasıl olması gerektiğine dair hükümler madde 160’ ta yer almaktadır. Madde 160’ a göre;

(1) Mevcut yapılarda asansörler için bu maddede belirtilen hususlara uyulur.
(2) Asansör makine dairesinin yangına en az 60 dakika dayanıklı ve yanıcı olmayan malzemeden yapılması şarttır.
(3) Asansör kuyusunda en az 0.1 m² olmak üzere, kuyu alanının 0.025 katı kadar bir havalandırma ve dumandan arındırma bacası bulundurulması veya kuyuların basınçlandırılması gerekir.
(4) Bina yüksekliği 30.50 m’ den yüksek konut harici bütün binalarda ve 51.50 m’ den yüksek konutlardan kullanılan asansörlerde aşağıdaki esaslar aranır.
(a) Asansörlerin, yangın uyarısı aldıklarında kapılarını açmadan doğrultuları ne olursa olsun otomatik olarak acil çıkış katına dönmesi, kapıları açık beklemesi ve gerektiğinde yetkililer tarafından kullanılabilecek elektriksel sisteme sahip olması şarttır.
(b) Asansörlerin, yangın uyarısı aldıklarında kat ve koridor çağrılarını kabul etmesi gerekir.
(c) Birinci ve ikinci derece deprem bölgelerinde bulunan yapı yüksekliği 51.50 m’ den fazla olan binalarda deprem sensörü kullanılması ve asansörlerin deprem sırasında en uygun kata gidip, kapılarını açıp, hareket etmeyecek tertibat ve programa sahip olması zorunludur.



Mevcut Binalarda Yangın Algılama ve Uyarı Sistemi


Mevcut binalarda yapılması gereken; algılama ve uyarı sistemleri madde 161’ de belirlenmiştir. Madde 161’ e göre;

(1) Mevcut yapılarda uyarı sistemi için 75 inci madde uygulanır.
(2) 75 inci maddenin algılama sistemine ilişkin hükümleri, mevcut yapılarda konaklama amaçlı binalar, kurum binaları, büro binaları, mağazalar, çarşılar ve toplanma amaçlı yapılar hakkında da uygulanır.

 

Tarihi Yapılara İlişkin Uygulamalar


Yönetmeliğin on birinci kısmında tarihi yapılardaki uygulanması gereken detaylar verilmiştir. 167/C maddesinin 8. fıkrasına göre;

(8) Tarihi yapının ahşap kısımlarında kullanılan elektrik kablolarının yangına en az 60 dakika dayanıklı olması ve çelik boru içerisinden geçirilmesi gerekir. Buat ve kasaların yanmaz malzemeden yapılması şarttır.

Çağdaş Ozan Pamuk Çağdaş Ozan Pamuk Yazar Hakkında Tüm yazıları Mesaj gönder Yazdır



Aktif etkinlik bulunmamaktadır.
ANKET
Endüstri 4.0 için En Hazır Sektör Hangisidir

Sonuçlar