Makine Parçalarına Gelen Kuvvetler ve Gerilmeler |
2. Bölüm

Makine parçalarında oluşan kuvvet ve gerilmelerin bilinmesi çeşitli makineleri ve yük taşıyan yapıları inceleme ve tasarlamada mühendise yol göstermesi açısından çok önemli bir kavramdır. Gelin beraber makine parçalarını etkileyen gerilmeleri incelemeye devam edelim…

A- A+

19.11.2014 tarihli yazı 5082 kez okunmuştur.

Kuvvet Gerilme Mukavemet Basma Gerilmesi Çekme Gerilmesi Dinamik Statik Makine Parçalarına Gelen Kuvvetler ve Gerilmeler

Gözünüzde daha iyi canlanması için Makine Parçamızı aşağıdaki gibi üç boyutlu olduğunu düşünelim;

►İlginizi Çekebilir: Makine Mühendisleri için Ücretsiz 5 Mobil Uygulama

Kesme Gerilmesi: Makine parçamızın uzunluğu boyunca aşağıdaki şekilde görüldüğü gibi dik iki kuvvetin parçamızı kesmeye çalışması sonucu ortaya çıkar.

Kesilme gerilmesi; t = F / A

Kesme Kuvveti; F = t . A
Kesit Alanı; A = F / t

Eğme Gerilmesi: Bir tarafı bağlı bir tarafı serbest olan bir çubuğu, çubuk eksenine dik bir kuvvet ile yük uygulandığında ortaya çıkar. Bu gerilme, eğilme etkisinin çubuğun her noktasında aynı değerde olmamasından dolayı çekme ve basma gerilmelerinden biraz farklıdır.

L = Çubuk şeklindeki makine parçamızın uzunluğu dersek;

Me = F . L
Eğilme gerilmesi; σe = Me / W

Eğilme Momenti; Me = σe . W

Eğilme gerilme momenti; W = Me / σe

►İlginizi Çekebilir: Makine Mühendisliğinde Bilgisayar Programları

Eğilme gerilme momentini aşağıdaki bağıntılardan da bulabiliriz;

Daire ==) Çap D dersek;
( $\pi$ .d³) / 32

Dikdörtgen ==) Uzun kenar b, kısa kenara h dersek;
(b.h²) / 6

İçi boş daire ==) Dış çapı D, iç çapı d dersek;
$\pi$ .(D^4 - d^4) / 32.D

Kare ==) Bir kenar uzunluğu a dersek;
(a³) / 6

Burulma Gerilmesi: Bir ucu sabit bir yere bağlanmış veya ankastre olarak bir ucu da serbest olan çubuğa birbirinin tersi iki kuvvetin aşağıdaki şekilde olduğu gibi döndürmeye çalışırken çubuğun buna karşı gösterdiği tepki direnmesine de burulma dayanımı denir.

Burulma gerilmesi; tb = Mb / W
Döndürme momenti; Mb = tb . W
Burulma Gerilme Momenti; W = Mb / tb

Burulma gerilme momentini aşağıdaki bağıntılardan da bulabiliriz;

Daire ==) Çapına D dersek;
( $\pi$ .D³) / 16

İçi boş daire ==) Dış çapına D, İç çapına d dersek;
$\pi$ .((D^4) - (d^4)) / 16.D

Not: Resimler kendi çizimimdir. Uygun amaçlar doğrultusunda kullanabilirsiniz.

Kaynak:

►Kişisel Ders Notları
► Cisimlerin Mukavemeti