TEMSAN teknoloji üssü olma yolunda

Güneş panelleri ve rüzgar türbini gibi sistemlerle enerji üretimi gündemde. Bu çabaların enerji sıkıntısını gidereceğine inanıyor musunuz?

Türkiye'nin kaynaklarını kullanacak bir sistem olması sebebi ile Mikro türbinlere ihtiyaç söz konusu. Şuana kadar küçük su kaynaklarını tam olarak kullanamadık. Mini ve mikro türbinlerin Türkiye'nin enerji açığını tam olarak karşılaması elbette beklenemez. Ancak bu sistemlerin hem ülke ekonomisine hem de çevreye büyük katkı sağlayacağı kesin. Bu sistemlerin petrol ve doğalgaza olan ihtiyacımızı azaltacağına inanıyoruz. Yenilenebilir olması, tabiat şartlarını değiştirmemesi büyük önem taşıyor. Uluslararası kaynaklara göre enerji ihtiyacının yaklaşık yüzde beşi bu sistemlerden yararlanılarak karşılanabilir. Türkiye'de arazimizin engebeli olması bu sistemlerin kurulması için avantaj sağlıyor. Güneş sistemleri geliştirildiğinde Türkiye'deki ihtiyacın büyük bir çoğunluğu karşılanabilir. Kurulum maliyetleri biraz yüksek. Otomasyon çalışmaları da oluyor. Biz bu maliyetleri de düşünerek küçük sanayi ile ortak çalışmalar yapmak istiyoruz. Bunların projelerini yaptık. Çalışmalarımız son aşamaya geldi. Su türbinlerinde de bir hayli yol aldık.

Başka kuruluşlarla işbirliği yapıyor musunuz?

Yenilenebilir enerji Türkiye'de yeni değerlendirilen bir konu. Çevre önem kazandı. Enerji dar boğazı ve su konusu gündeme geldi. Mini ve mikro türbinler Türkiye'nin gündemine altı yıl önce girdi. Burada Enerji Bakanı Hilmi Güler'in de çok büyük katkıları oldu. Bu sistemler geliştirilecek. Türkiye çapına yayılacak. TEMSAN'ın bu ihtiyaçları tek başına karşılaması mümkün değil. Organize Sanayiyi de üretim konusunda işin içine katmayı düşünüyoruz. Hedefimiz bu sistemleri yurtdışına satmak. Bazı firmalardan bu sistemleri yurtdışına pazarlama önerileri alıyoruz.

Bugüne kadar bu sistemler nereden karşılanıyordu? Türkiye'de mini ve mikro türbin imal eden başka firmalar var mı?

Çok eski yıllarda 200-300 tane türbin kurulmuş. Türkiye'de küçük türbinler çok fazla kullanılmadığı için dışarıdan çok fazla getirtilmiyordu. Daha sonra bunlar devre dışı kalmış. Artık yurtdışından getirtilmesine gerek yok. Rahatlıkla bu türbinleri biz küçük sanayimizde yapabiliriz. Hem küçük sanayiye iş imkanı doğmuş olur hem de kendini geliştirmesine sebep olur. Hesaplarımıza göre Türkiye'de 30 bin civarında türbin kurulabilir. Mali bir portre çıkarttırdık. Bu iş için milyar dolarlarlara yaklaşan malzeme gerekli. Bu da küçük sanayiye ciddi bir kaynak oluşturur. Bir de bu türbinler çalıştırıldığında kuruldukları yörelerde istihdam sağlayacaktır.

Ankara ve Diyarbakır dışındaki şehirlerde de fabrikalar kurmayı düşünüyor musunuz?

Fabrika kurmak yerine sanayiyi harekete geçirmeyi hedefliyoruz. Sadece kamu gücüyle bu işleri yapmak kolay değil. TEMSAN'ı bir merkez yapıp AR-GE tarafında bu işlere katkımız olsun istiyoruz. Fabrika kurmak çözüm değil. Varolan sistemleri çalıştırmak daha mantıklı.

AR-GE'ye önem veriyor musunuz?

AR-GE konusunda 2003 yılından beri çalışmalarımız oluyor. Daha önce böyle bir çalışmamız yoktu. Rüzgar, güneş enerjisinden yararlanma konusunda çalışmalarımız var. Dalga ve akıntı yönüyle ilgili bir proje düşünüyoruz. Bunun dışında bizim ürettiğimiz mamülleri günün şartlarına uyarlıyoruz.

Dalga ve akıntı yönüyle ilgili çalışmalarınızın olduğunu söylediniz. Bu çalışmalar hangi bölgelerde yapılacak?

İstanbul boğazı için bu tip bir proje düşünülüyor. Bu plan sadece bizim projemiz değil. Hidrojen Enstitüsü Başkanlığı çalışmalar yapıyor. Türbinler suda çalışabilecek durumda. Kendi içimizde çalışmalar başlatıyoruz. Bu çalışmalar akan suyun potansiyelinden yaralanarak küçük su türbinleri kurmak yönünde olacak. Sonuçlar çıktığında denemeler yapılarak bu projeler hayata geçirilecek.

Yeni teknoloji ürünleriniz neler? Hangi ürünlere yatırım yapmayı düşünüyorsunuz?

Öncelikle ürettiğimiz malların üzerine yeni teknoloji uygulamak istiyoruz. Yalnızca Türkiye'de değil dünyaya da üretimlerimizi satmak istiyoruz. Şuan yurtdışı pazarını takip ediyoruz. Kendi  projelerimizi  uluslararası test laboratuarlarına gönderiyoruz. Prototipleri tamamlandı. Tamamen yerli bir ürün olmasını istiyoruz. Yapılan testlarden başarılı bir şekilde çıktığımızda ürünümüzü Türkiye ve Dünya pazarına sunacağız. Çinli bir firmayla TEMSAN'ın ortaklaşa yürttüğü bir çalışma var. Prensipte anlaştık. Enerji tasarruflu ampullerin Türkiye'de üretilmesi ile ilgili bir çalışma. Arkasından ledli lambalarla ilgili bir proje olacak. Tübitak'la çalışmalarımız olacak. Ülkemizin ihtiyaçlarını gelişmiş ülkeler gibi nasıl karşılarız diye düşünüyoruz. TEMSAN'ı yeni teknoloji üssü haline getirebilirsek bundan büyük mutluluk duyacağız.

Elektrikport